Bilim insanları, mumyalanmış Mısırlı bir rahibin sesini yapay ses telleriyle hayata döndürdü.
Rahibin, XI. Ramses’in şiddet dolu hükümdarlığı sırasında yaşadığı biliniyor.Antik Mısır’ın Waset kentinde rahiplik yapan Nesyamun, müzik söylemeyi de içeren dini ritüeller için güçlü bir sese gereksinim duyuyordu.
Nesyamun öldüğünde sesi de susmuş oldu, fakat vefatından 3 bin yıl sonra bilim insanlarından oluşan bir grup, sesini hayata döndürmeyi başardı. Bilim insanları, Nesyamun’un ses yolunu üç boyutlu yazıcı ile kopyalayarak günümüze taşıdılar. Araştırmacılar çalışmaları sonucunda ‘e’ sesli harfi gibisi bir ses elde etmeyi başardı.
BBC Türkçe’nin haberine nazaran, meyyit bir insanın sesinin birinci sefer bilim aracılığıyla hayata döndürüldüğü düşünülüyor. Bilim insanları gelecekte bilgisayar programları aracılığıyla, Nesyamun’un sesinden tüm cümleler elde etmeyi umuyor.
Londra Üniversitesi, York Üniversitesi ve Leeds Kent Müzesi tarafından yürütülen araştırma, perşembe günü Scientific Reports mecmuasında yayımlandı.
* 3D yazıcı teknolojisi sayesinde tekrar oluşturulan Nesyamun’un yapay ses yolu, ikiye ayrılmış biçimde görülüyor
Araştırmacılardan York Üniversitesi Arkeoloji Profesörü Joann Fletcher, “Sesi tekrar yaratma tekniği bize uzun vakittir meyyit olan bir kişinin sesini yine duyma imkanı verdi” diyor.
Profesör Fletcher, BBC’ye yaptığı açıklamada, Nesyamun’un mevtten sonra sesinin duyulmasının hayattayken lisana getirdiği isteklerinden biri olduğunu söylüyor.
“Tabutunda bu isteği yazılı. İstediği buydu” diyor. “Bir nevi bu dileğini yerine getirmiş olduk.”
BİLİM İNSANLARI NESYAMUN’UN SESİNİ NASIL HAYATA DÖNDÜRDÜLER
İnsanlarda sesin oluşması için akciğerlerden gelen havanın gırtlak, burun yahut ağızda izlediği yol, ses yolu olarak biliniyor.
Bu ses, ‘ses kutusu’ olarak da bilinen gırtlakta üretiliyor, lakin, ses yolundan geçtiği vakit onu duymamız mümkün oluyor. Nesyamun’un sesini hayata döndürebilmek için, onun ses yolunun birebir ölçüleri üç boyutlu yazıcıya yansıtıldı.
Ancak bu tekniği kullanmak lakin bir insanın ses yolundaki yumuşak dokunun bozulmamış olması halinde mümkün olabiliyor. Yumuşak dokunun bozulmadığı, bir CT tarayıcısıyla elde edilen bilgiler aracılığıyla teyit edildi. Nesyamun’un mumyalanmış bedeninin âlâ korunmuş olması, bu usulün uugulanmasına imkan sağladı.
* Nesyamun’un mumyası İngiltere’deki Leeds Kent Müzesi’nde sergileniyor
NESYAMUN KİMDİR
Nesyamun, Nil Irmağı kıyısındaki günümüzün El Uksur kentinde bulunan Karnak kasabasındaki Amun Tapınağı’nın üst seviye bir rahibiydi.
Araştırmalar, Nesyamun’un diş eti hastalığından ve diş çürümesinden muzdarip olduğunu ortaya koydu. Bilim insanları muhtemelen alerjik bir tepkiden dolayı 50’lerinde öldüğünü kestirim ediyorlar.
XI Ramses periyodundan kalan tek mumya olması nedeniyle Nesyamun, antik Mısır’ın daha uygun anlaşılması için değerli bir bilimsel delil niteliği taşıyor.
Nesyamun’un mumyalanmış kalıntıları İngiltere’deki Leeds Kent Müzesi’nde sergileniyor.