Eski CHP Genel Lideri Deniz Baykal, Türkiye'nin Libya'ya asker gönderme kararını kıymetlendirdi.
Deniz Baykal, “Dış siyaset hamasetle ve husumetle olmaz. Libya'nın daha evvelden yanında olmalıydık. Nasıl yanılgı yapılıyor diye bakmamız lazımdı” değerlendirmesinde bulundu.
Baykal “Libya'yla yapılan askeri mutabakatımız çok değerli, emeği geçen herkesi kutluyorum” dedi.
Yeniçağ gazetesi müellifi Orhan Uğuroğlu, bugünkü yazısında Deniz Baykal’la yaptığı görüşmeyi aktardı.
İşte o yazı…
Dışişleri ve Maliye bakanlıkları yapan evvelki CHP Genel Lideri Deniz Baykal, Türkiye'nin Libya'ya asker gönderme kararını birinci defa açıkladığı çok çarpıcı tarihi anısını anlatarak kıymetlendirdi.
CHP Antalya Milletvekili Baykal, “Dış siyaset hamasetle ve husumetle olmaz. Libya'nın daha evvelden yanında olmalıydık. Nasıl yanılgı yapılıyor diye bakmamız lazımdı. Askerlerimizle siyasetçilerimizle evvelden takviye olmalıydık. Siyasi ahlak bunu gerektirir. Gidip savaşmak yerine Libya'ya, 'Silah, asker, teknoloji neye muhtaçlığın var?' dememiz lazımdı… Silah yerine barış eli uzatmak daha farklı. Zaaflarını görerek yardım etmek gerekirdi. Diplomatlarımızla Libya'ya giderek bir tek Libyalının burnu kanamadan bunu yapmalıydık” diye konuştu.
– Soru: Kıbrıs Barış Harekâtında merhum Bülent Ecevit'in Başbakan, merhum Necmettin Erbakan'ın da başbakan yardımcısı olduğu hükümette maliye bakanıydınız. Libya başkanı Kaddafi Türkiye'ye konulan ambargoyu nasıl kırmıştı?
Baykal: “Kıbrıs Barış Harekâtını yaptıktan sonra Amerika'nın ambargosu Türkiye'yi çok önemli bir krizin eşiğine getirdi. Ekonomik olarak güç vakitler yaşıyorduk. Yalnızca silah, para değil sivil uçakların vidalarını bile alamaz haldeydik. Büyükelçi Taner Baytok, o sırada Libya'dan kimi şeylerin alınabileceği tespitini yapmış. Baytok bu durumu başbakana haber verdi.
Ecevit bana, 'Libya'nın 1 Eylül'de ihtilal günü var, oraya Türkiye'yi temsilen sen git gereksinimlerimizi anlat' dedi. Baytok, çok uygun hazırlamış ülkenin gereksinimleri olan listeyi. Ben Maliye Bakanıydım. Bir heyet halinde 1 Eylül 1974 yılında Libya'ya gittik.
O sırada Libya'da bürokrasi oturmamış, güvenlik tehlikesi çok etkiliyor.
Ben o sırada biraz huzursuzlaşmaya başladım o sırada ben tam alışmamışım, başım net olsun istiyordum. 'Burada senin alıştığın devlet bürokrasisi olmaz' dedi Taner bana. Can güvenliği konusunda da bir külfet var. Kaddafi ne gün nereden gelecek belirli değil. İlan da edilmiyor. Sonradan haklı olduğunu anladım. Taner Baytok tarihi bir rol oynadı, diplomatik açıdan. Bir türlü yapamadığımız o görüşmeyi Çarşamba günü yaptık. Kaddafi o gün, ‘Ben askerlerimi, kurmay takımımı toplayacağım bu tertip hakkında onlara bilgi verirseniz çok düzgün olur' dedi.
Memnuniyet duyduk ve bütün kurmaylarını çadırında topladı, artta bir Kıbrıs haritası biz Kaddafi'nin yanına geçtik beşerler bizi izliyor. Çıktı bir konuşma yaptı bizi, Türkiye'yi Kıbrıs Barış Harekâtını metheden.'Şimdi Türk Maliye Bakanı size bilgi verecek' dedi. Ben de masanın başına geçip memleketler arası türel ve askeri haklarımızı anlattım. Çıkarma nasıl yapıldı, havadan indirme nasıl yapıldı, paraşütlerle, lojistik takviye nasıl sağlandı hepsini anlattım.
Ben bunları anlatırken Kaddafi uzun uzunluğu ve geniş bedeniyle iki elini havaya kaldırdı ve kritik yerlerde başladı alkışlamaya, onlar da alkışlamaya başladı.
Sonra hoş sözlerle bizim sunuşumuzu sonlandırdı. 'Neye gereksiniminiz varsa buyurun gelin alın' dedi. Askeri uçaklar değil yalnızca Türk Hava Yolları'nın uçakları bile kalkamıyor, vida yok, lastik dahi yok. Kaddafi sınırsız takviye verdi. 'Para değerli değil' dedi Kaddafi.
Ancak Taner Baytok'un ısrarıyla, Başbakan Ecevit ikna edildi para kuruşuna kadar ödendi.Paranın ötesinde Amerika'nın ambargo koyduğu bir ülkeye Libya ambargoyu deldi. Kaddafi harikulade bir yiğitlik yaptı. Buna şahit olmuş biri olarak yıllar sonra NATO'nun Libya'ya operasyon yapmasını ve Türkiye'nin oradaki pozisyonunu izlerken fevkalade keder duydum.
NATO üstten Libya'yı bombalarken Kaddafi onun bunun ayakları altında kalmış imajlarını izlerken içim nasıl acıdı anlatamam size. Siyasetin ne kadar acımasız ne kadar yabanî bir şey olduğunu orada bir defa daha anlamış oldum.
İnşallah Libya halkı hak ettiği onurlu ömrü, özgürlüğü yaşar. Libya çok değerli bir ülke, Afrika'nın giriş kapısı.
Libya'yla yapılan askeri mutabakatımız çok değerli, emeği geçen herkesi kutluyorum. BM'nin, Libya'daki desteklediğimiz hükümeti yasal görmesi çok kıymetli.
Değerli okurlarım,Sayın Baykal'ın Kıbrıs Barış Harekatı'na ait çok kıymetli ve bugüne kadar saklı kalan anıları yarın devam edecek.