Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), finansal piyasalarda manipülatif ve yanıltıcı işlem yapan bankalara yönelik olarak yönetmelik hazırladı.
Döviz kurunun tarihi düzeylere gelmesi üzerine BDDK yeni bir adım attı. Bankacılık Kanunu’na şubat ayında eklenen “Finansal piyasalarda manipülasyon ve aldatıcı işlemler”le ilgili unsurun akabinde bugün Resmi Gazete’de bahisle ilgili bir yönetmelik yayımlandı.
Buna nazaran, döviz kuru, faiz, swap, forward, opsiyon, türev süreçlerine yönelik manipülatif işlem yapan bankalar hakkında hukuksal süreç yapılmaya başlanacak.
Yönetmelikte, bankalarca gerçekleştirilen ve Bankacılık Kanunu’nun 76/A kapsamına giren manipülasyon ve aldatıcı süreç ve uygulamalar şöyle sıralandı:
1- Bir finansal aracın arzına, talebine yahut fiyatına ait yanlış yahut aldatıcı izlenim uyandıran yahut uyandırabilecek olan ya da döviz kuru ve faiz dahil bir finansal aracın fiyatının olağandışı yahut yapay seviyede tutulmasını sağlayan ya da sağlayabilecek olan süreçlere, bu gayeleri sağlamak kastıyla dahil olmak, aracılık etmek, bu tıp süreçler için buyruk vermek yahut gibisi faaliyetlerde bulunmak.
2- Arz talep istikrarının olağan koşullarda gerçekleşmediği periyotlarda, finansal piyasaların dalgalanmasından ya da sığlığından faydalanmak suretiyle, finansal piyasaların düzensizliğini artıracak ya da istikrarını olumsuz etkileyecek biçimde, bir finansal aracın fiyatına yahut faiz, döviz kuru, CDS üzere referans bedellere tesirde bulunacak süreçlere dahil olmak, aracılık etmek, bu tıp süreçler için buyruk vermek yahut gibisi faaliyetlerde bulunmak.
3- Bankaların yurt dışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı döviz başka bacağı TL olan para swapı, forward, opsiyon ve başka türev süreçlerine ait yahut bankalarca yurt dışına TL likidite sağlanmasına ait konseyce alınan karar ve sınırlamaların, süreçlerin erken itfası, vadesi gelen süreçlerin ötelenmesi ve/veya yükümlülüklerin yerine getirilmemesi dahil olmak üzere, dolaylı teknikler kullanılarak aşılmasına ya da kelam konusu şura kararlarının etkisizleştirilmesine yönelik süreç ve uygulamalar gerçekleştirmek yahut bu tıp süreç ve uygulamalara aracılık etmek.
4- Aldatıcı bir düzenek yahut kurgu yoluyla döviz kuru ve faiz dahil bir finansal aracın fiyatını etkileyen yahut etkileyebilecek süreçlere dahil olmak, aracılık etmek, bu çeşit süreçler için buyruk vermek yahut gibisi faaliyetlerde bulunmak.
5- Bir finansal aracın arzına, talebine yahut döviz kuru ve faiz dahil fiyatına ait yanlış yahut aldatıcı izlenim uyandıran ya da uyandırabilecek olan ya da bu fiyatın olağandışı yahut yapay seviyede tutulmasını sağlayan ya da sağlayabilecek olan yanlış yahut aldatıcı bilgi yahut söylentileri, internet dahil rastgele bir kitle bağlantı aracı yoluyla ya da öbür bir yolla yaymak.
6- Öncesinde konum alınmış bir finansal araç hakkında, alınan konumla ilgili çıkar çatışmasının kamuoyundan gizlenmesi suretiyle, internet yahut başka kitle bağlantı araçları yoluyla görüş bildirerek kelam konusu finansal aracın, faiz oranı ve döviz kuru dahil, fiyatı üzerinde tesirde bulunmak yahut bulunmaya çalışmak.
7- Yanlış yahut aldatıcı olduğunu bildiği ya da bilmesi gerektiği halde, bir referans kıymet hakkında yanlış yahut aldatıcı bilgiler iletmek, yanlış yahut aldatıcı girdiler sağlamak ya da bir referans bedelin hesaplanmasını manipüle edici rastgele bir davranışta bulunmak.
8- Bir finansal aracın arz yahut talebi üzerindeki hakim rolün kullanılması suretiyle finansal aracın alım satım fiyatlarını sabitlemeye yahut öbür bir haksız yarar sağlamaya yönelik hareketlerde bulunmak.
9- Finansal piyasaların açılış ve kapanışlarında, faiz ve döviz kuru dahil bir finansal aracın açılış yahut kapanış fiyatlarını etkileyen yahut etkileyebilecek alım yahut satım süreçleri gerçekleştirerek bu açılış ya da kapanış fiyatlarına nazaran konum alan yatırımcıların yanlış yönlendirilmesini sağlamak.
10- Tasarruf sahiplerini gerçeğe muhalif yahut aldatıcı biçimde yönlendirmek.
11- Finansal sisteme inancı zedeleyerek sistemik riske neden olabilecek biçimde bilgi ve söylentiler yaymak.