Almanya’nın doğu eyaletlerinden olan Thüringen'de dün yeni başbakanın sağ popülist ve İslam düşmanı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin dayanağıyla belirlenmesi Alman siyasetinde tartışmalara neden oldu. Berlin'de koalisyon ortaklarını harekete geçiren gelişmede Almanya Başbakanı Angela Merkel de devreye girdi ve seçim sonucunun geri alınmasını istedi.
Afrika’da resmi seyahatte bulunan Başbakan Angela Merkel bahisle ilgili bugün yaptığı açıklamada, Hür Demokrat Parti'nin (FDP) adayı Thomas Kemmerich’in faşist AfD’nin oylarıyla başbakan seçilmesinin katiyetle affedilir bir durum olmadığını söylerek bundan geri dönülmesini talep etti. Seçimi “Demokrasi için berbat bir gün” diye de niteleyen Merkel, böylelikle erken seçim talebinde bulunanların yanında yer aldı.
Merkel'in partisi Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) başkanı ve Savunma Bakanı Annegret Kramp-Karrenbauer de dünkü seçim öncesi yalnızca kendi parti teşkilatını değil, başbakan seçilen Thomas Kemmerich'in partisi FDP’yi de uyardığını açıkladı.
* Büyük koalisyonun ortağı partilerin liderleri
FEDERAL HÜKÜMET ÇATIRDIYOR
DW Türkçe'nin aktardığına nazaran, Alman hükümetini oluşturan koalisyonun en küçük ortağı Hristiyan Toplumsal Birlik (CSU) önderi Markus Söder’den de sert bir reaksiyon geldi. Söder, yaşananların “kabul edilmesi imkansız bir tabu yıkılması” olduğunu söylerek eleştirdi.
Alman hükümetinin öteki ortağı Toplumsal Demokrat Partili (SPD) Başbakan Vekili ve Maliye Bakanı Olaf Scholz da Thüringen'de olanların eyalet hudutlarını aştığını belirtip ortakları CDU’nun federal teşkilatına yönelik önemli kuşkuları ortaya çıkardığını söyledi. Almanya'da federal seviyede hükümette çatırdamaya neden olan Thüringen'deki gelişme üzerine federal hükümetin ortakları Cumartesi günü acil olarak toplanacak ve izleyecekleri tavırları belirleyecek.
* FDP'li Thüringen Başbakanı Kemmerich
THÜRİNGEN'DE NE OLDU
Thüringen eyaletinde Ekim ayı sonunda yapılan eyalet parlamentosu seçimlerinin akabinde bir çoğunluk hükümet kurulamayınca, hala Başbakan olan Sol Partili Bodo Ramelow, Toplumsal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller ile birlikte bir azınlık hükümeti üzerinde uzlaşma sağlamış, dün de mecliste başbakanlık seçimine favori olarak girmişti. Rameolow‘un, birinci iki tıpta çoğunluğu sağlayamayamasa da teamüller gereği üçüncü cinste salt çoğunluğu alarak seçileceğinden yola çıkılıyordu, fakat o denli olmadı. Karşısına çıkan, Thüringen Parlamentosu'nun en küçük kümesini oluşturan Hür Demokrat Parti'nin (FDP) adayı Thomas Kemmerich, bir oy farkı ile başbakan seçildi.
Kemmerich'in seçilmesi, göç ve İslam aykırısı AfD'nin oylarıyla mümkün oldu. AfD'nin kendisi de başbakan adayı çıkarsa da sağcı popülistler, kendi adayını değil, FDP’nin adayını seçerek hem Sol Parti liderliğinde kurulacak azınlık hükümetini engellemiş oldu, hem de federal seviyede hükümette olan Hristiyan Birlik ile SPD koalisyonunu bölmeyi başardı. Çünkü şimdiye kadar Almanya’da kitle partileri ile muhalefet partilerinin temel prensibi, sağcı popülist, İslam aykırısı AfD ile etkin yahut pasif biçimde işbirliğine girmemekti. Ancak Thüringen seçimlerinde bu prensip çiğnenmiş oldu. Orada üçüncü güç olmayı başaran, Başbakan Angela Merkel’in partisi Hristiyan Demokrat Birlik (CDU), AfD ile ortak hareket ederek federal teşkilatının tavsiyesini de çiğnemiş oldu.
* AfD'nin Thüringen önderi Höcke
EN RADİKAL OLANI…
Başbakan seçilen FDP ve onu seçtiren sağcı popülist parti AfD dışında Almanya'da hakim olan genel kanı erken seçimlere gidilmesi istikametinde. Olayın bu kadar çok tartışma yaratmasının en önemli nedeniyse AfD'nin Thüringen teşkilatının partinin en sağcı kanadı olması. AfD’nin Thüringen başkanı Björn Höcke, pek çok siyasi partili siyasetçi tarafından “Nazi” olarak niteleniyor ve dünkü inanılmaz gelişmeyi de şuurlu planladığından yola çıkılıyor.
Dünkü seçimlere favori olarak giden Sol Parti'li Başbakan Bodo Ramelow, olanları 1930 ile karşılaştırdı. 2 Şubat 1930 yılında Adolf Hitler’in “En büyük zaferi Thüringen'de elde etmiştik. Orada gidişata istikamet veren parti bizim” sözleriyle başlayan Twitter paylaşımıyla Ramelow böylelikle AfD'yi Hitler'in partisiyle bir tutmuş oldu.
Thüringen'de olanlar Almanya'daki Yahudi ve Müslümanlarla bir arada Türk kökenli sivil toplum kuruluşlar tarafından da reaksiyonla karşılandı. Sağcı popülistlerin gidişata bu kadar taraf vermesinin Almanya'daki öteki eyaletlere ve federal seviyedeki siyasetlere sıçraması, başka partilerin de sağcı telaffuzları sahiplenerek bunu yaygın hale getirmesinden endişeleniliyor.