Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Libya’da yaklaşık bir milyon Köroğlu Türkünün etnik paklık riskiyle karşı karşıya kaldığını söylemişti. Erdoğan, “Libya’da, Hafter’in etnik paklığa tabi tuttuğu, Barbarosların, Turgut Reislerin torunları olan ve sayıları 1 milyonu aşan Osmanlı bakiyesi Köroğlu Türkleri var. Hafter onları da yok etmenin peşindedir” derken, “Kafkasya’daki Ahıskalılar neyse, Libya’daki Köroğlu Türkleri de odur” diye belirtmişti.
Peki, Erdoğan’ın bahsettiği “Köroğlu Türkleri” kimdir?
Euronews’ten Fatih Yetim’in haberine nazaran, tarihi kaynaklarda geçen adıyla “Kuloğlu” (Kouloughlis), Osmanlı devrinde yalnızca Libya’ya değil, Kuzey Afrika’ya (Cezayir, Tunus, Libya) gönderilen Osmanlı askerlerinin ailelerini söz ediyor. Bunlara Osmanlı için savaşan Türk korsanlar da dahil. Vakitle yerli halktan bayanlarla evlenen Osmanlı askerlerinin soyundan gelenlere verilen Kuloğlu sıfatı “Sultan’a hizmet edenlerin oğulları” anlamında kullanılıyor.
KULOĞLU AŞİRETLERİ
Bugün Libya’daki 13 aşiret kendilerini Kuloğlu olarak tanımlıyor: Yadar, al-Maqasba, al-Charaksa, al-Jahanat, al-Faratsa, al-Ramla, al-Daradfa, Ibad, al-Chawahda, al-Maqawba, Qarara, al-Zawabi ve al-Balabla aşiretleri.
Bu aşiretler 2011’de Kaddafi’nin devrilmesinde kıymetli rol oynadı ve bugün de Türkiye’nin bölgeye asker göndermesini destekleyen kümelerin başında geliyor. 2015’te bir dernek kuran Kuloğlu aşiretleri kendileri için “Köroğlu” ismini tercih ettiklerini açıkladı. Dernek kuruluş gayesini bölgede “Osmanlı kültürel mirasını yaşatmak” olarak tanımlıyor.
Ancak Kuloğlu aşiretlerinin tamamı etnik olarak Türk kökene sahip değil. İçlerinde; Kürt, Arnavut, Kafkas ve Libya dışındaki Osmanlı vilayetlerinden gelen Araplar da bulunuyor.
TÜRK KÖKENLİ NÜFUS NE KADAR
Kuloğlu nüfusu yüklü olarak Mısrata, Trablus, Zawiya, Derna ve Zliten ve Bingazi’de yaşıyor.
Libya’da bulunan Kuloğlu aşiretlerinin nüfusu 1936 sayımlarına nazaran yaklaşık 35 bin. Bu sayı o tarihteki Libya nüfusunun yüzde 4.7’sine tekabül ediyor. Bu nüfusun 25 bini Mısrata bölgesinde yaşıyordu.
Ancak Girit’tin Yunanistan toprağı olmasının akabinde Türklerin Libya’ya gelmesi, ülkedeki demografik yapıyı büyük oranda etkiledi. 1971 tarihli kayıtlara nazaran bu sayı yaklaşık 100 bindir. Son kestirimlere nazaran Libya’daki Türk kökenli nüfusun bir milyonu geçtiği sanılıyor (ülke nüfusu 6.6 milyon). Bilhassa 500 bin nüfuslu Mısrata’da yaklaşık 300 bin Türk kökenli yaşadığı iddia ediliyor. Bu sayıya Girit’ten gelen Türkler de dahil.