İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Kısmı eski öğretim üyesi Dr. Oğuz Gündoğdu, Kandilli Rasathanesi tarafından alınan ‘Erken İhtar Sistemi’nin 26 Eylül’de 5,8 büyüklüğündeki Silivri Depremi’nde neden devreye girmediğinin açıklanmasını istedi.
Dr. Gündoğdu, Türkiye’de sarsıntı gerçeğinin çok çabuk unutulduğunu, Silivri’deki zelzele akabinde, Kaymakamlık, Emniyet, sivil toplum kuruluşlarının harekete geçirildiğini, fakat beklenmedik sarsıntı ile ilgili kâfi değerlendirmelerin yapılmadığını savundu. Dr. Oğuz Gündoğdu, yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“KANDİLLİ’DEKİ SİSTEMDEN, ERKEN İHTAR VERİLEMEDİ”
“O aksi bir fay. ‘Artçılar belirli bir doğrultuda gidiyor mu’ konusu önemli. Hala izliyoruz. Ani bir sapma var mı, ani suskunluk var mı? Şu anda olağan seyrinde gidiyor. Vakit içerisinde azalarak olağan seyrinde devam ediyor. Bu sarsıntı daha büyüyebilirdi. Ben o zelzeleden sonra çok korktum. Zira; orası Kuzey Anadolu Fay çizgisine yakın bir yer. Düzgün bilinen bir yer. Birinci günler anormallikler gösterdi. Lakin, birkaç artçı akabinde olağana döndü. Bu beklenen sarsıntı değildi. 5.8 büyüklüğündeki Silivri zelzelesi hasar verdi. Yapısal bakımdan makus durumda olduğumuz ortaya çıktı. Örneğin okullara hasar verdi. Bunu gizleyemezsiniz. Ne kadar hazırlıksız olduğumuz görüldü. Kandilli’nin aldığı erken ihtar manasında sismograflar koydular. Bunlar güya sinyali 7-8 saniye alacak, erkenden elektrik, gazlar kesilecekti. Amaç buydu ama bir yerde bile elektrik kesilmedi. Başarısız bu sistem ama hiç kimse bunu soru haline getirmedi. Nerede kabahat var? Sinyali mi alamadılar, sinyal sisteminde arıza mı oldu? Ne olduysa; bir şeyler oldu. Telefonların işlemez hale gelmesinin dışında her şey olağandı. Ama bu makûs bir şey. Erken ihtar verilmedi, verilemedi.”
Dr. Oğuz Gündoğdu bunun yanı sıra İstanbul’daki ilçelerde daha evvel mevcut olan Afet Uyum Merkezleri’nin kaldırılmasının büyük yanlışlık olduğunu öne sürerek şöyle devam etti:
“Olası büyük zelzelede birinci 3-4 gün yardıma koşacak arama-kurtarma ve birinci yardım konusunda eğitimli, mahalle istekli kuruluşlarıdır. Bu merkezlerin en kısa müddette yine kurulmasını İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği zelzele çalıştayında gündeme getirdik. Fakat, bir gelişme olmadı. Geçmişte buralarda birçok çalışmalar yapıldı. Bunlar bir an evvel tekrar açılmalı. Sivil toplum örgütleri çok önemli. Zira mümkün zelzelenin birinci 3-4 gününde hiç kimse yardım beklemesin. Benim de başında olduğum sivil toplum örgütü var. Mahalle Afet Gönüllüleri (Magder) üzere çalışmalar öne alınmalı. Siteleri koruyan, birinci günde yangınları söndüren, birinci yardım kursu alan bu beşerler olacaktır. Birinci zelzele olduğunda bunlar güvenliği sağlayacak. Bunu önerdik. Şimdi bir haber gelmedi.”