Yazıları ve konuşmaları ile sık sık gündeme gelen Akit gazetesi müellifi Abdurrahman Dilipak, Habertürk muharriri Oray Eğin’e konuştu.
Röportajın birinci kısmında Dilipak, dikkat çeken sözler kullandı. Oray Eğin’in “kendinizi mecnun olarak tanımlar mısınız” sorusuna karşılık veren Dilipak, “Ben İslamcı da değilim, Müslümancı da değilim. Bana nazaran Müslümancılık da mikrofaşizmdir. Haksızlık kimden gelirse gelsin, mazlumdan yana, zalime karşı olmamız gerekiyor. İşi ehline vermemiz gerekiyor, ehliyet ve liyakatin de imandan evvel gelmesi gerekiyor. Bir Müslüman bir Hıristiyan’a haksızlık yaparsa ben haklıdan yanayım; haklının da kim olduğuna bakmıyorum” dedi.
Oray Eğin’in Abdurrahman Dilipak’la yaptığı röportajın birinci kısmı şöyle:
“Ben mecnun severim, yüzüne karşı da açık açık söyledim aslında Abdurrahman Dilipak’ın. Başı farklı çalışan, ne düşünürse düşün, neyi savunursa savunsun farklı bir kişiliği olan “deliler” Türkiye’nin entelektüel hayatının giderek azalan renkleridir.
AK Parti iktidarı devrinde kendisini bir manada ahlaki pusula olarak da konumladı Dilipak. Hem kutuplaşmaya karşı, hem şatafata. Hatta McKinsey’e bile. Bazen iktidara karşı en sert tenkitler onun kaleminden çıkıyor, lakin evvelden olduğu üzere pek televizyonlarda da görünmüyor. ‘Beni çağırmazlar, zira ne söyleyeceğimi kestiremezler,’ diyor.
Bense tam da bu yüzden, ağzından ne çıkacağını kestiremediğim için gidip kapısını çaldım. Çok uzun vakittir merak ediyordum.
Onu bulmak, boş anını yakalamak oldukça güç. Vakti çok değerli, zira yok. Bursa’dan Urfa’ya giderken, oradan Adıyaman’a geçecekken iki ortada bir derede benimle buluştu.
Randevu verdiği yer: Florya’daki Atatürk köşkü. Kendisini Şeriatçı olarak tanımlayan biri için ironik bir adres değil mi?
Ama Abdurrahman Dilipak’ı rastgele bir kalıba sokmak sıkıntı, sıradan beyinlerin onu anlaması da. Sıkıntı biri olduğunu biliyor zati. Evlenirken bile kendisine tahammül edecek bir eş arıyormuş. Şimdiki eşiyle kız kardeşi tanıştırmış; Şule Yüksel Şenler’in üniversiteden atılan öğrenciler için verdiği kurstaki arkadaşını Dilipak’a getirmiş, 15 dakika sohbet ettikten sonra evlenmişler. O gün bugündür evlilik sürüyor, zira Dilipak’a tahammül ediyor.
Dilipak da barış içinde yaşamak için farklılıklara tahammül etmemiz gerektiğini söylüyor. “Benim üzere inancı olmayan bir insanın bir diğer bahisteki faziletli duruşu benim hoşuma gider” diyor. “Düşmanlarımın bile hakkını savunacağımı daima söyledim.”
Size hayranım, fakat bir mecnun olduğunuzu düşünüyorum. Deliyi de bir iltifat olarak söylüyorum. Siz kendinizi meczup olarak tanımlar mısınız?
Nasıl tanımladığınıza bağlı: A-nor-mal. Birileri bir normdan kelam ediyor, ben o normlara çok uygun değilim. Diğerlerinin koyduğu normlardan da rahatsızlık duyarım. Tek bir norm olabilir. Birlikte yaşamanın önünde mahzur oluyorsanız, mal, can, namus, akıl, inanç ve jenerasyon emniyetini tehlikeye sokuyorsanız buna karşı çıkabiliriz. Yoksa ineğe tapan ineğe tapacaktır.
Sizi bir kampa sokmak da sıkıntı. Şeriatçı diye kabul eder misiniz kendinizi?
Şeriat hukuk demektir, meşruiyet demektir. Ben her vakit meşruiyeti ve hukuku savunurum. Hakkı koruyan sistem. 28 Şubat’ta ‘Yaşasın Şeriat’ diye kitap yayınladım. Olağan bu şeriattan ne mana verdiğinize bağlı. O kitaptan sonra Türkiye’de hiç kimse şeriat propagandasından mahkum olmadı.
Peki İslamcı tabiri hakkında ne düşünüyorsunuz?
İslamcı, demirci, akılcı… Ben akıllıdan yanayım, akılcı değil. Ben İslamcı da değilim, Müslümancı da değilim. Bana nazaran Müslümancılık da mikrofaşizmdir. Haksızlık kimden gelirse gelsin, mazlumdan yana, zalime karşı olmamız gerekiyor. İşi ehline vermemiz gerekiyor, ehliyet ve liyakatin de imandan evvel gelmesi gerekiyor. Bir Müslüman bir Hıristiyan’a haksızlık yaparsa ben haklıdan yanayım; haklının da kim olduğuna bakmıyorum.
Marfan sendromlu olduğunuzu biliyorum. Beyniniz farklı çalışıyor değil mi?
Elimde basketbol topunu tutabilirim, ayaklarım 47 numara. Acıkma ve doyma hissini çok geç algılıyorum. Yorulma hissi de o denli. Kalp damarımın genişliği çay bardağının üstü kadar. Mesela üç sayı sayıların son iki hanesi zihnimde yer değiştirir. İsimleri güç öğreniyorum fakat şahıslara kendim bir sıfat yüklüyorum, o sıfatı hatırlıyorum.
IQ testi yaptırdınız mı hiç?
Hayır, o çeşit testlerin bir norma nazaran yapıldığını bildiğim için o normun dışındayım ben.
Zeki biri olduğunuz ortada fakat.
Hayır, benim zaaflarım vardır. Barfiks yapamam, imtihan çekemem, her alanda da çok başarılı olmam gerekmiyor.
Çocuklarınız da çok zeki, eğitimli beşerler.
Ben eğitime karşı birisiyim! Çocuklarımı okutmuyorum; okula göndermeme manasında. Üniversite değil. Daha evvel dışarıdan bitirtme halindeydi. Bir kısmı çok ağır olduğum vakitlerde okula gönderildi lakin son kızım açık lise mezunu. İngilizce ve Arapça bilir. Çocuklarımın hepsi birkaç fakülte bitirmiştir, birkaç lisan bilir.
Neler okuyorsunuz?
Çok süratli okurum. 160 sayfalık kitabı bir gecede okuyabilirim. Her yerde okurum. Benim yazı yazdığımı pek görmezler, çok da uzun müellifim. Sizinle konuşurken, siz soru sorarken okuyup yazabilirim. Bir orta tıpkı anda televizyonda haber izliyor, yazı yazıyor ve konuşuyordum. Hanım yasakladı, ayıp oluyor dedi.
Uykunuz nasıl?
Hiç sorun yok. Başımın yastığa değdiğini hatırlamayabilirim.
Anlaşıldığınızı düşünüyor musunuz?
Şart midur? Ben kendimi söz ediyorum, bugün olmazsa yarın birileri anlar. Ben kendimi anlıyorum, o yetiyor.
“RAHATSIZ EDİCİ BİR PROVOKASYON DEĞİL BENİMKİ”
Kafanızın nasıl çalıştığını merak ediyorum. Ne demek istiyordunuz sarsıntıların eşcinsel evlilikleri yüzünden çıktığı yazarken?
Ayeti düşündüm yalnızca. Ben bir yaşayan Kur’an olmam gerektiği için… Burada kimin ne anlayacağı beni çok fazla ilgilendirmiyor. Onu sorgularım, o olgu karşısında anlamaya çalışırım. Sonra da onu vahiyle çözümlemeye çalışırım, yüzümü vahiye dönerim ve aldığım karşılığı beşerlerle paylaşırım.
Biraz dalga geçmek, provoke etmek için mi yapıyorsunuz?
İroni yaparım, dalga geçmem. İroni vardır. Rahatsız edici bir provokasyon değil, ancak harekete geçiricidir. O yüzden beni aktivist olarak tanımlarlar. Konuştuğum insanların benimle uzlaşması gerekmiyor, kıymetli olan insanın kendisi olarak harekete geçmesi.
Gülüyor musunuz bir yazı yazdığınızda ortalık birbirine giriyor, tartışılıyor, beşerler anlamaya çalışıyor, alıntılıyorlar, yanıt yazıyorlar…
Benim bunları okuyacak vaktim yok. Hanım okuyor, bazen canı sıkılıyor, benim vaktim yok.
Tahammül etmekten bahsettiniz fakat. LGBT hareketi artık kabul gördü mesela.
Beni hiç ilgilendirmiyor. Ben Gavur Dağı’nda yaşıyorum. Sodom ve Gomore’de helak olan bir halkın en üst sonudur. Ben onlar ismine da üzülebilirim. Bu LGBT ya da ensest ilişkileri–
Bir dakika artık, ikisi tıpkı değil…
Hayat durağan değildir, dinamiktir. Kur’an bize istikamet ve aksiyon der. Bir adam çok namaz kılarken namazı bırakması onun istikametinin ve hareketinin değiştiğini gösterir. Bir adam da hiç bu işlerle alakası yok, fakat yavaş yavaş merhamet, şefkat ve birtakım işler yanlış gidiyor diye hareket halindeyse, o benim için daha umut vericidir.
Papa bile ‘Ben kimim ki yargılayayım’ demiş. Papa bile yargılamıyorsa…
Allah’ın yargıladıkları… Ben onun kuluyum.
Ahiret için mi yaşıyorsunuz yalnızca?
Yaratılış gayem bu olduğuna göre… Allah bizi bunun için yarattı. Dünyada insanca, adaletten, barıştan hürriyet yana olup, insanların canlarına, malları akıllarına, namuslarına, inançlarına, hayvanlara ve bitkilere tehdit oluşturmadığım takdirde Cenab-ı Allah’ın beni cennetle mükâfatlandıracağını düşünüyorum.
O yüzden mi varlıklı olmadınız?
Zengin olmak ya da olmamak değil, benim o kadar büyük bir zenginliğim var ki bütün Türkiye beni sokakta tanır. Her şey nakitle ölçülmez. Teliflerim ve gazeteden aldığım çok sembolik bir fiyat dışında bir gelirim yok esasen.
28 Şubat’ta İtimat Erkaya hakkında yazdığınız bir yazıdan ötürü mahkum olup tazminatı ödeyecek paranız olmadığı için oturduğunuz konutu satmak zorunda kalmıştınız.
Ev haczedildi, fakat geçen sene AİHM kararıyla onu geri aldım ve satıp oğluma konut aldım.
Yat almak istemez misiniz? Ya da bir gökdelende kat?
Hayır hiç o denli bir arzum olmadı. Otomobil bile kullanamam, ehliyetim bile yok. Metrobüsle, Marmaray’la, minibüsle giderim.
Dünyevi istekleri reddetmenizle mi ilgili bu durum?
Hayır, ben dünyevi dileklerimin birçoğunu gerçekleştirme kabiliyetine sahibim. İki gün evvel Ordu’daydım, dün Bursa’daydım, yarın Urfa’da olacağım. Eşimle gidiyorum, sonra onu bırakıp Adıyaman’a gideceğim. Dünyanın birçok yerini de gezdim, bunlar bana yetiyor. Kendi gelirimle…
“MÜSLÜMANLAR PARANIN BU KADAR SEMPATİK OLACAĞINI İDDİA ETMİYORDU”
Şimdi çok tartışılıyor İslami şatafat problemi.
İnsanların meskenine bakıyorsun; silikon kaplama sinirle İslamcılık yapıyor ancak sanat yok, estetik yok. Kaba bir zenginlik gösterisi, marka, şatafat var. Bunlar çok gerçek şeyler değil. Sadelik içerisinde çok estetik şeyler yapabilirsiniz. Ötekileri kıskandıkları için biz de bunları yapabiliyoruz diyebiliyorlar. Onlar üzere tüketmeyi bir beceri sanıyorlar, ben o denli düşünmüyorum.
Kızıyor mu hükümet etrafları bunları yüksek sesle lisana getirdiğiniz için?
Bana kızdıklarını kimse söylemez. Kızıyorlardır ancak ben onları kızdırmak için bunları söylemiyorum.
İslami kesimde bir açlık mı vardı?
Bir kompleks olağan ki. Birtakım bireylerin şuur altına bastırılmış dilekleri dışa çıkıyor. Bu da sosyolojik açıdan anlaşılır. Aslında biz paramız ve gücümüz çok fazla olunca çok farklı bir hayat yaşayacağımızı, insanlara çok daha farklı yaklaşacağımızı düşünüyorduk.
Ufuk Güldemir bir seferinde Türkiye’de İslam’ın dini değil sınıfsal bir sorun olduğunu, sınıf arttıkça dinden uzaklaşılacağını söylemişti.
İslam değil, Müslümanlar dersek… Müslümanlar insandırlar. Başta düşündükleriyle o gerçeklerle yüzleştiklerinde çok farklı davranabiliyorlar. Onun için mümkün… Müslümanların bir kısmı mücahitti müteahhit oldu ya… Tamam, müteahhitlik de yapabilir lakin mücahitliğinin önüne geçmemesi gerekir. O müteahhit olduğunda çıkarıyla mazlum insanlara yardım etmeyi hayal ediyordu tahminen, fakat paranın bu kadar sempatik olacağını kestirim etmiyordu.
Siz kendi mahallenize bu tenkitleri nasıl bu kadar rahat yapabiliyorsunuz? Kaybetmekten çekindiğiniz hiçbir şey yok mu?
500 yıldan daha fazla mahkûmiyet talebiyle yargılandım ve hiç mahkûm olmadım. Çok kolay bir şey: suyu döktüğünüzde nereye gideceğini bilir. Ben de su üzere davranıyorum.
Sizin gözünüzü boyamaya, sisteme uydurmaya, valizlerle para verip transfer etmeye çalışanlar olmadı mı hiç?
Benim tutumum çok açık ve nettir. Bu türlü bir şeyi bana teklif edenin bir daha yüzüne dahi bakmayacağımı bilirler. Kravat takmıyorum, herkes en doruktaki düğmeyi açık bırakır, ben yaz ve kış kapalı tutuyorum. Kıyafetin insanlara dayatılmasına karşı; yoksa bana kimse dayatmadı. Ben kravatsız olarak orduevine de gittim, Genelkurmay’a da gittim, Meclis’e de gittim, Cumhurbaşkanlığı’na da gittim. Bunu bugün değil, bu iktidarlar yokken, Turgut Özal’ın ağabeyi sakallı diye orduevine alınmazken benim sakalım vardı ve kravatım da yoktu.
Nasıl girdiniz?
Beni kabul ederler.
Niye?
Ben farklıyım.
Ajan mısınız?
Yoooo… Allah korusun! 28 Şubat’ta Sincan toplantısını ben düzenlemiştim, sesim kısıldığı için o gün gidemedim. Sonra beni gözaltına almamaları beni rahatsız etti. Diğer bir şey düşünüyorlar diye… Genelkurmay’a mektup yazdım. ‘Yeşil Sermaye ve irtica ortasındaki bağları ben düzenliyorum, irticai aksiyonların de hem sözcülüğünü hem duyurusunu yapıyorum, bunları nasıl ve niçin yaptığımı size anlatmak istiyorum’ diye Genelkurmay Başkanı’ndan randevu istedim.
Herhalde dalga geçiyordunuz.
Hayır, hayır; o denli bir şey değil. ‘Bunu bir protest hal olarak algılamayın lütfen, ben bunu neden yaptığımı bütün açıklığıyla size anlatacağım ve siz beni ikna edebilirseniz bunlardan vazgeçeceğim ve neden vazgeçtiğimi de insanlara açıklayacağım,’ dedim. Evvel kabul etmediler, sonra da Genelkurmay’a gittim. İşte bu türlü kabul ettiler. 15 gün kadar Genelkurmay’da kaldım, rastgele bir saygısızlık görmedim sonra da hakkımda dava açılmadı. Ben bu türlü şeyler yaptım, güya kendimi suçladım.
Hükümetle nasıl bir münasebetiniz var?
Bir kez onlardan daha yaşlıyım, siyasi kanılarım de belirli. Her vakit kendi yolumda ilerledim, 12 Mart’ta da ben sanık oldum, yargılandım lakin özür dilemedim kimseden. Yanılgı yaptıysam elbette özür dilerim ancak eminsem… 12 Eylül’de Erbakan’ın danışmanıydım, 28 Şubat’ta da Sincan toplantısını ben düzenlemiştim. Hiçbir sözümü bu manada geri almadım.
Türkiye’de ulusalcılar ortasında bir Erbakan sevdası gözlemliyorsunuz değil mi?
Pragmatizm oportünizmin sonuna dayandığında her şey mümkün. Kaçan balık büyük olur.
Siz hala Erbakan’cı mısınız yoksa artık Erdoğan’cı mı?
Ben hiç kimseci değilim. Ben Hanefici de değilim, İslamcı da değilim. Müslümanım.
Solcu da değilsiniz. Sağcı mısınız?
Hayır, hayır… Kendimi o denli tanımlamam.
Oy veriyor musunuz?
Oy veririm. O günkü kaidelerde unsurum ya güzellerden en iyiyi seçmek ya da en az kötüyü seçmektir.
Son belediye seçimlerinde kime oy verdiniz?
Onu kendime tutayım. İmamoğlu’na vermedim ancak bu verdiğim oyu da beğenerek verdiğim manasına gelmeyebilir. Oy verirken benim prensibim değerli ve ben ferdî bir tercihimde kusur da yapmış olabilirim.
*
“FETULLAH GÜLEN VE CIA SORUNUNUN ÇOK ERKEN FARKINA VARDIM”
90’larda tolerans, müsamaha sözleri çok kullanılırdı, siz de Toktamış Ateş’le toplantılara, televizyon programlarına katılırdınız.
Ben tolerans ve müsamaha sözlerini kullanmadım. Tanınan sözlerin peşinden koşmuyorum. Ben sizi beğenilen görüyorum demek ‘Sen ismi bir adamsın, haydi seni affettim,’ üzere bir şey geliyor bana. Benim beğenilen görüp görmemem bir şey tabir etmiyor. Ancak sabretmem gerekir. Barış içinde bir ortada yaşayacaksak farklı pahalara sahip olabiliriz … Toktamış Ateş, Şanar Yurdatapan örnekleri da bu. Yalnızca Toktamış Ateş de yok. İdris Küçükömer yahut Mehmet Ali Aybar yahut Uğur Mumcu’yla da emsal formda hareket ettim.
Bu müsamaha lafları modayken o devirde siz de Fetullah Gülen’e aşık oldunuz mu? Birlikte fotoğraflarınız da var…
Hayır hayır, hiç… Bana müsamaha mükafatı de verdi… Fetullah Gülen sorununun çok erken farkına vardım ve daima mesafeliydim. Fetullah Gülen ta 1962’de CIA’yle temas kurar. Kasım Gülek’ler vardır; Diyanet’ten Yaşar Tunagür vardır; bunun daha askerdeyken kumandanı olan Fuat Doğu daha sonra MİT Müsteşarı oldu ve CIA’in de Ortadoğu İstasyon Şefi üzere bir vazifesi vardı—kendi tabiri bu. O devirden tanıdığım için… 1991 yılında Graham Fuller’i bu projeyle görevlendirdiler. Benimle de görüştüler ve bu işin siyasi ayağını benim örgütlememi istek ediyorlardı. Ben o vakit bunları açıkladım ve karşı çıktım. ‘Amerikano İslam’ geliyor diye. O yüzden Fetullah Gülen’le erken tanıştım, ancak Amerika’nın, Batılıların bana olan ilgisi sebebiyle Fetullah Gülen de beni kazanma gereği duydu. Zira o vakitler çok popülerdim, daima konuşuyordum.
Öyle bu türlü değil, rock yıldızı üzereydiniz. Siyaset Meydanı’nda falan, çok revaçtaydınız.
(Gülüyor) Amerika’daki Human Rights Watch tarafından bana insan hakları mükafatı de verildi o zaman… Batı Çalışma Grubu’nun kurulması Thatcher’ın ‘Tehlikenin rengi yeşil’ demesinden sonra, Amerika’da Brzezinski’nin İslam’a karşı sopa siyasetinin Türkiye’deki taşeronu olarak örgütlendi. Gülen’se Fuller üzerinden İslam’a karşı havuç siyaseti olarak örgütlendi. İkisi de yalnızca prosedür olarak farklıydı. Biri Müslümanların sırtına sopa vurarak Amerika mezbahasına götürmek istiyor, ötekisi de önümüze geçip takke giyip ‘Allah, illah, bismillah, bıcı bıcı bıcı’ diyerek bizi Amerikan mezbahasına götürmek istiyordu. Elinde bir tutam yeşil ot, kolunun altında kitap… Bu türlü bir oyuna benim gelmem mümkün değildi. Olayı baştan bildiğim için.
*
DİLİPAK-MUMCU DOSTLUĞU
“UĞUR MUMCU’YLA İSMİMİZİ İKİ SOKAĞA VERDİLER, SONRA GERİ ALDILAR”
İlginç bir anım var Uğur Mumcu’yla ilgili.
ODTÜ’de bir konferans vermiştik. Dini kimliği öne çıkan bir kişi birinci kez ODTÜ’de konferans verecekti. Ve salon benim protesto etmek isteyenlerin tartısı altındaydı. Dindar öğrencilerin çabucak hemen hepsi de bana bir ziyan gelmesin diye, beni desteklemek için oradaydılar. Benim adım anons edilir edilmez salonda büyük bir protesto başladı. Uğur Mumcu çabucak ayağa kalktı ve ‘Hayır arkadaşlar,’ dedi. ‘Misafirimiz ve birlikte konuşacağız.’ Konferans bittiğinde herkes alkışlıyordu ikimizi birden. Ben Cami’ye giderken ardımda biraz evvel beni yuhalayanlar da orada bir protesto olmasın diye beni koruyorlardı.
Bu duyulunca Torbalı belediyesi ikimizi birden bir toplantıya çağırdı. Etraf ilçelerden, vilayetlerden beşerler taraftar olarak, beni ve onu savunmak için taraftar olarak, desteklemek için gelmişlerdi. Salonun bu kalabalığı alması hiç mümkün değildi. Kent meydanında bir cafe’ye kürsü kuruldu. İkimiz birden çıktık, polis ortaya barikat koydu. Sahiden çok büyük bir kalabalık vardı; yeniden orada ikimiz konuştuktan sonra ikimiz bizi birlikte alkışladılar halbuki birbirlerine karşı gelmişlerdi.
Belediye lideri da bir hafta sonra belediye meclisinden karar çıkardı, Torbalı’da birbiriyle çakışan iki yoldan birisine Uğur Mumcu ismi verildi, başkasına de Abdurrahman Dilipak Caddesi ismi verildi. Anlaşamadığımız noktalar vardı, lakin birbirimizi dinliyorduk.
Sonra o sokağın ismi değişmiş, kim değiştirdi bilmiyorum. O sokağa ismimizin verilmesi çok kıymetli değil de o gün bunun çok öbür bir manası vardı.”