Amerika Arkeoloji Enstitüsü’nün yayımladığı, Archaeology Mecmuası tarafından 2014 yılının dünya çapındaki en değerli 10 keşfinden biri olarak seçilen Aziz Neophytos Bazilikası, 5 yıl ortadan sonra İznik Gölü’nde yaşanan su çekilmesi nedeniyle kendisini tüm ayrıntıları ile tekrar gösterdi.
“Su Altı Arkeoloji Müzesi” olarak turizme kazandırılması planlanan bazilika, kuraklığın yanı sıra fabrikaların İznik Gölü’nden denetimsiz su çekmesi nedeniyle bu özelliğini kaybetme riskiyle karşı karşıya…
Doğal hoşluğu, su altında ve etrafındaki tarihi kıymetlerinin yanı sıra tarım ve balıkçılık için yaşamsal paha taşıyan İznik Gölü, sanayi baskısı altında kuruma riskiyle karşı karşıya…
FOTOĞRAFLARLA GÖZLER ÖNÜNE SERİLDİ
Bursalı fotoğrafçı Aykut Güngör’ün İznik’in tarihi kıymetlerini belgelemek için yaptığı bir hava çekimi sırasında, tesadüfen görüp çektiği Aziz Neophytos Bazilikası’nın keşfi, sualtı arkeolojisi ismine yaşanan en kıymetli gelişmelerden biriydi. İznik’te 2006 yılından bu yana saha araştırmaları yapan Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi ve Arkeoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Mustafa Şahin, daha sonra kalıntılarda yaptığı araştırma sonucunda bazilikanın Aziz Neophytos’a ilişkin olduğunu ortaya çıkardı. 390 yılında yapıldığı belirlenen bazilikanın su altı arkeoloji müzesine dönüştürülmesi için Büyükşehir Belediyesi tarafından çalışmalar başlatılmıştı.
Bazilikanın birinci fotoğrafı, gölün yüzeyinden 2 metre derinlikteyken çekilmişti.
13 Aralık 2019’da yeniden Bursalı fotoğrafçı Aykut Güngör tarafından çekilen fotoğraflar, göldeki kuraklığın boyutunu gösterir nitelikte…
ASİL ÇELİK, CARGİLL, GEMLİK GÜBRE İZNİK’İ EMİYOR
İznik Gölü, son yıllarda yaşanan kuraklık, tarımda bilinçsiz kullanımın yanı sıra bölgede yer alan endüstrinin kurbanı oldu. Bölgedeki birçok firma gölün suyunu kullanıyor.
Asil Çelik’ten Cargill’e gölden su çeken çok sayıda fabrika var. Gölün suyunu kullanan sanayi tesislerinin başında 20 yıl evvel, DSİ ile yapılan protokol gereği Gemlik’te bulunan, özelleştirmeden evvel TÜGSAŞ’ın olan şimdiki Gemlik Gübre Sanayi bulunuyor. 2017 yılında DSİ ile firma ortasında yaşanan uyuşmazlıklar hukukî tabana taşınırken, 2005’ten bu yana firmanın yılda 18 milyon metreküp suyu İznik Gölü’nden çekmeye devam ettiği ve bedelini ödemediği gündeme gelmişti.
ACİL AKSİYON PLANI ŞART
DOĞADER geçmiş periyot lideri, Bursa’nın etraf aktivisti Murat Demir, gölde muhafaza /kullanma istikrarının yok edildiğini savunuyor. Bu da yetmezmiş üzere, DSİ Bursa Bölge Müdürlüğü tarafından gölü besleyen su kaynağının bulunduğu İznik’in Tacir Mahallesi’ne baraj inşa edileceğini kaydeden Demir, “Bu yıl İznik Gölü’nde 30 metre çekilme yaşandı. Tarihin en kurak devrini yaşıyor. İklim değişikliğine karşı gölü koruyan acil hareket planı yapılmalı” diyor.
Rabia Deniz