Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış AŞ Üst Yöneticisi CEO Ali Haydar Bozkurt otomotiv dalının şu istanbul travesti anda keyifli bir süreç yaşamadığına işaret ederek olağan olarak kabul ettikleri 1 milyon adetlik iç pazar satışının geçen yıl 620 bine düştüğünü bu yıl ise 470 bine gerileyeceğini söyledi
Bozkurt istanbul travestileri Türkiye deki mevcut bayi yatırımları belirli bir sayıya nazaran dizayn edilmiş Satış adetlerinin 700 800 binin altına düşmemesi gerekiyor 600 bin üzere bir kırmızı çizgi var İki yıl üst üste Travesti istanbul bu kırmızı düzeyin altında olursa maalesef kimi bayiler sorun yaşamaya başlıyor Bayilerde küçülmeler başlar bazen kapanmalar da kelam konusu olabilir Distribütör firmalar küçülmeye gidebilir uyarısı yaptı
Bizim ülkemizde bir şirket yönetiyorsanız öngörü yapmak nitekim marifet diyen Bozkurt her şey bu türlü giderse hiçbir taş yerinden oynamazsa 2020 de 550 bin adet civarında otomobil satışı olabileceğini söz etti Türkiye deki vergi sisteminin dünya ile uyumlu olmadığına dikkat çeken Ali Haydar Bozkurt Türkiye otomotiv pazarını ve Toyota nın amaçlarını Cumhuriyet ten Şehriban Kıraç a anlattı
İşte o röportaj
700 800 BİNİN ALTINA DÜŞMEMELİ
Türkiye otomotiv pazarı sorunlu bir süreç yaşıyor Nasıl değerlendiriyorsunuz satışları
Olağan diye kabul ettiğimiz 1 milyona yakın iç pazar satış adedi geçen yıl 620 bine geriledi Bu yıl ise 470 binlerde kapanacak üzere görünüyor Kolay bir süreç yaşamıyoruz Türkiye deki mevcut bayi yatırımları aşikâr bir sayıya nazaran dizayn edilmiş Satış adetlerinin 700 800 binin altına düşmemesi gerekiyor 600 bin üzere bir kırmızı çizgi var 600 binin altına düştüğünüzde nitekim önemli külfetler yaratıyor Bunun tesirlerini dal yaşıyor Nitekim keyifli bir süreç değil Art geriye makûs geçen ikinci yıl oluyor aslında Son 1 5 aydır faiz indirimleri sayesinde birazcık rahatlama var Ancak artık de şöyle bir sorun var bu kampanyaya hazırlıklı araç stoğu yok büyük firmaların elinde Aralık ayı sonuna kadar yaklaşık 4 bin aracımız daha olsaydı satabilirdik Zira araba o denli düğmeye basınca çabucak siparişler çıkmıyor 6 ila 12 ay üzere bir süreç gerekiyor
Faiz indirimi kampanyasını siz talep etmediniz mi niçin hazırlıksız yakalandınız
Bir sürü şey talep ediyoruz lakin bu türlü bir şeyin geleceğini de bilmiyorduk Bir sabah uyandık bu türlü bir kampanya açıklandı Anında yurtdışına ya da buradaki fabrikalara üretim talebinizi gönderiyorsunuz Vatandaşlar araç almak istiyor Faizlerin düşmesi kesinlikle olumlu yansıdı dövizin sabit kalması da çok değerli
SERVİS KAYBI DA VAR
Kırmızı düzey ve altında devam ederse pazarda neler olabilir
İki yıl üst üste bu kırmızı düzeyin altında olursa maalesef birtakım bayiler meşakkat yaşamaya başlıyor Bayilerde küçülmeler başlar Bazen kapanmalar da kelam konusu olabilir Distribütör firmalar küçülmeye gidebilir Küçülmeyi düşünmek bizim daima kaçındığımız mevzudur Zira yetişmiş nitelikli çalışanınızdan vazgeçmiş oluyorsunuz İnsanların işsiz kalması firmaların son deva olarak baş vurdğu yoldur 2 yıldır kuvvetli süreç yaşanıyor biz firma olarak bu türlü bir şeye başvurmadık Yalnızca satış değil servis kaybı da yaşıyorsunuz Araba firmalarının satış ve servis dışında geliri yok Piyasada birinin işi bozulduğu vakit kesinlikle zincirin öbür halkalarına da olumsuz yansıyor
ARAÇ PROBLEMİ VAR
Toyota nın kaç bayisi var azaltma planınız var mı
59 Şu anda kapatma planımız yok 2020 de 2 ya da 3 yeni bayi açacağız
1 milyon adetlik düzeyleri tekrar yakalamanız ne kadar sürer
En az 2 3 yıl daha o düzeylere gelemez üzere görünüyor
Siz şirket olarak 2019 u nasıl kapatacaksınız
Biz pazar hissemizi artırdık Burada da hibritin çok büyük katkısı oldu Bu yılı 25 bin adet düzeyinde kapatırız Fakat 5 bin aracımız daha olsa son 3 ayda satardık
Pazar daha çok küçülecek öngörüsüyle mi getirmediniz
2019 un siparişlerini 2018 in ekim kasımında belirliyoruz O zamanki beklenti de pazarın 350 binler civarında olacağı istikametindeydi Biz de ona nazaran sipariş verdik Şu anda başka firmalarda da araç badiresi var Lakin ekim ayında taşıt kredilerinde faiz indirimi olunca pazarda bir talep oluştu ondan ötürü bu ek satışlar geldi
ÖNGÖRÜ YAPMAK MARİFET
2020 ile ilgili öngörünüz nedir
2019 ile ilgili 2018 in haziranında başladık 30 tane öngörü yaptık bugüne kadar Her gün yeni bir şey yaşanıyor kur yükseliyor Bizim ülkemizde bir şirket yönetiyorsanız öngörü yapmak nitekim beceri Avrupa da 3 yıllık plan yapsanız yüzde 3 5 sapar Bizde o denli değil ki bir bakıyorsunuz yüzde 50 sapmış Bu yıl da gelecek yıl için bir sürü öngörü çalıştık olağan Bugün durduğumuz noktada her şey bu türlü giderse hiçbir taş yerinden oynamazsa iç pazar satışı 550 bin civarında olur Satışları etkileyen iki temel faktör var Biri kur oburu faiz Kur aracın maliyetini ve doğal olarak fiyatını belirliyor Kredilerin yüzde 1 ler civarında kalması gerekiyor
BAYİLER KAPANABİLİR
Otomotiv dalı açısından şu anda ne cins riskler görüyorsunuz
Bölüm için en büyük risk şayet pazarı tekrar 600 bin üzerine çıkaramazsak Mevcut bayilik yapıları KOBİ yüklü Birinci problemler orada yaşanıyor Oralarda küçülme hareketleri olabiliyor insanların işten çıkarılması kelam konusu olabiliyor Hatta düşünce yaşayan bayilik operasyonların kapanması kelam konusu olabiliyor Birinci gördüğümüz risk bu İkincisi pazar düşük gittiği vakit yatırım için pazara girmeyi düşünen firmaların yüreği kırılıyor 1 milyon adetler nerede 500 bin adet nerede 1 milyon dediğini vakit Avrupa daki 6 büyük pazar oluyorsunuz o vakit bu ülkeye gelinir diye düşünüyor firmalar 400 bin dediğinizde ise Avrupa da 11 büyük pazar oluyorsunuz O vakit yatırımcıların da hamasetini kırmış oluyoruz Bunun sağlanması için vergi sisteminin dünya ile uyumlu hale gelmesi lazım Türkiye nin 10 yıllık bir araba stratejisinin olması lazım ve bunun gerisinde durulması lazım Bu türlü bir plan bu pazara güven duyulmasını sağlayabilir
İnsanlar otomobil alırken öncelikle neye dikkat ediyorlar
Tüketicimiz çok şuurlu Öncelikle muhtaçlıklarının ne olduğuna bakıyorlar Sonra fiyatına bakıyor Aracın işletim maliyetine bakıyor Ne kadar yakıt yakıyor vergileri ne kadar servis sarfiyatları ne olacak vs Sonra arabayı satarken bedel kaybetme oranı nedir diye ve ne kadar süratli satarım diye bakıyor Corolla nın çok satılma sebeplerinden birisi odur Hem bedelinde hem de süratli satılır Çevrecilik de yavaş yavaş devreye girmeye başladı
Fiyatlar da artıyor bu kriz ortamında yurttaş otomobile para ayırabilir mi daha çok temel gereksinimlerine bakmıyor mu
Doğal ki genel ekonomik seyirle toplam satılan araç sayısı etkileniyor İktisatta bir ıstırap varsa bu satışlara yansıyor 1 milyondan 470 bine düştü Bu şu demektir araba alan insan sayısında yarı yarıya azalma var Fakat bu şu demek değil alamayanların hepsi ekonomik gücünü kaybettiği için alamıyor değil Tasarrufunu diğer halde pahalandırıyor Fakat araba fiyatı artıyor mu elbette artıyor zira dövizden kaynaklı
VERGİ SİSTEMİ DEĞİŞMELİ
Otomotiv bölümünde vergi oranları da çok yüksek bunu nasıl değerlendiriyorsunuz
Vergi oranları bizim en çok üzüldüğümüz taraf Evet vergi oranları yüksek ancak vergi sisteminiz de dünyayla uyumlu değil Motor hacmine dayalı bir vergi sistemi var bizde bu türlü bir sistem kalmadı Teknoloji o kadar gelişti ki aracınızın motoru 1 6 mı 2 litre mi olmuş aracınız buna nazaran lüks olmuyor Yurtdışında birçok ülkede etrafa verdiğiniz ziyana nazaran bir vergi ödersiniz Bunları anlatan bir vergi sistemine gereksinim var Bu yüzden de yeni teknoloji araçları ülkemize getiremiyoruz Bu mevzuda biz yıllardır bir şeyler yapılmasını bekliyoruz Avrupa da bir araba aldığınız vakit KDV sini ödeyip alıyorsunuz yüzde 19 3 Bizde ise aracın 3 katına kadar çıkan vergiler var 100 liralık bir otomobil alıyorsunuz ödediğiniz para 280 küsür lira Sadece bu vergi sisteminden kaynaklı
Bu yıl otomobil fiyatları ne kadar arttı
Döviz kuru kadar artmadı Döviz yüzde 40 50 bandında arttıysa araba fiyatlarının artışı ortalama yüzde 35 düzeylerinde kalmıştır Zira onu bir anda yansıttığınızda oto satışları büsbütün duruyor
Toyota olarak 2020 de satış öngörünüz nedir
Biz gelecek yıl 39 bin adetlik araç satabileceğimizi düşünüyoruz
2020 de otomobillere yeni artırım olur mu
Keşke hiç bu türlü bir öngörümüz olmasa Kurlar bu türlü seyrederse büyük büyük artırımlar olmaz Yarın sabah uyandığınızda kurun nereye varacağını kestiremiyorsunuz ki
Türkiye satılan araçların yüzde kaçı Sakarya fabrikanızda üretiliyor
Şu anda Corolla ve C HR dediğimiz iki modeli Türkiye de üretiyoruz Bu iki modelimizin toplam satışlar içindeki yapı yüzde 85 Fabrikamızdan 100 den fazla ülkeye ihraç ediyoruz
HİBRİTTE SIRA VAR
En çok tercih edilen modelleriniz hangisi
En çok Corolla tercih ediliyor Dünyada da en çok satılan modeldir Sedan ı daha çok tercin ediliyor hibrit ve akaryakıtlı versiyonu var Biz dizel satışlarımızı bu yıl durdurduk Dünyadaki birçok üretici önümüzdeki 3 yılda dizel üretimini sonlandıracağını beyan etti zati Biz en erken adımı atan marka olduk Hem kullanım konforu hem yakıt iktisadı açısından hiybrit araçlar kullanıcıyı çok mutlu ediyor Biz Türkiye de hibritlerin satışına başladık Şu anda bizde hibritlerde sıra var Şu anda Corolla satışlarımızın yüzde 50 den fazlası hibrit ancak elimizde araç olsa yüzde 80 i hibrit olacaktır