3 Haziran’dan sonra, ortalarında İstanbul, Ankara ve İzmir’in de bulunduğu kentlerdeki seyahat yasağının kaldırılacağı bildirildi. Öte yandan, Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti üyesi Prof. Dr. Seçil Özkan, salgın döneminde toplumda “Masayı sildim mi”, “Kapı kolunu sildim mi” diye obsesif kompulsif bozukluk (OKB) göstermeye başlayan ve tedbirlerden yorulduğu için umursamaz davranan 2 uç noktanın oluştuğunu belirtti.
Koronavirüs önlemleri kapsamında daha evvel 30 büyükşehir ve Zonguldak’ta kentlere giriş-çıkış yasakları getirilmişti. Yeni olağan periyoda geçişle birinci olarak 7 vilayet ve akabinde da 9 vilayette seyahat yasağı kaldırılmıştı. İstanbul, Ankara ve İzmir’in de bulunduğu 15 vilayette ise giriş-çıkış yasağı 3 Haziran’a kadar uzatılmıştı.
İL BAZINDA YASAKLAR SÜREBİLİR
Hürriyet’ten Fevzi Kızılkoyun’un haberine nazaran; nüfus yoğunluğunun fazla olduğu bu vilayetlerde önümüzdeki bir hafta yeni hadise ve vefat sayılarına bakılarak adım atılacak. Datalar ve Bilim Kurulu’ndan çıkacak tavsiye kararları da dikkate alınarak 15 kentte giriş-çıkış yasaklarının 3 Haziran’da kaldırılması planlanıyor.
Virüsün yayılmasında olumsuz bir seyir durumunda ise vilayet bazında yasakların sürebileceği belirtiliyor. Bu kentlerde de Vilayet Genel Hıfzıssıhha Kurulları’nca vilayet geneli, ilçe yahut bölgesel bazda yasaklar uygulanabilecek.
MASKE VE ARALIK ŞARTIYLA
Tedbirler kapsamında vatandaşların kullanımına kapatılan park, bahçe, kıyı bantları, mesire ve ören yerleri, piknik alanları da tekrar açılıyor.
İllerdeki bilgiler ve salgının yayılma durumuna nazaran vatandaşlar maske takarak ve toplumsal aralık kurallarına uyarak bu alanları kullanabilecek. Risk durumunda Vilayet Yönetim ve Pandemi Kurulları’nca bu alanlara süreksiz periyodik yasaklar konabilecek.
DENİZE BU TÜRLÜ GİRİLECEK
Turizmin başşehri Antalya’nın dünyaca ünlü Konyaaltı Sahili’nde de emsal bir uygulama başlatıldı ve plaja rastgele havlu serip güneşlenme ya da denize girme devri tarih oldu.
Konyaaltı Plajı’nda kıyıya sabitlenen ahşapların etrafı halatlarla sarılarak 9 metrekarelik alanlar oluşturuldu.
Plaja gelenler 3’erli, 2’şerli ya da tekli hazırlanan şezlongları kullanabilecek. 3’lü ve 2’li şezlonglar sadece ailelerin kullanımına sunulacak. Her bir şemsiye kümesinin ortasında da 2.5 metrelik boşluklarla toplumsal ara kuralı uygulandı.
PLAJLARA TURNİKELİ GİRİŞ
Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan uygulama kapsamında kıyının belediyeye ilişkin halk plajı statüsündeki alanın tamamında özel alanlar oluşturuldu. Yeni hayat nizamında kıyıyla ilgili kimi yeni kurallar ve yasaklar da getirildi. Kıyıya gelen her tatilci, soyunma kabinlerinin olduğu noktada bir turnikeden geçecek.
Bu turnikede birtakım denetimler yapılacak ve tatilcilere maske, eldiven ve bu özel alanların kullanımıyla ilgili bir bilgilendirme kitapçığı verilecek.
KİŞİ BAŞI 3 METREKARE
Plajda 9 metrekarelik özel alanlar oluşturuldu. Konuklar isterlerse tek kişilik, şayet kalabalık gelirlerse de tıpkı aileden sırf 3 kişi 9 metrekarelik alanı kullanabilecek. Alandaki marketin kullanımı için de tekrar o maske ve eldivene gereksinim duyulacak.
Soyunma kabinlerinin ve duş alanlarının olduğu yerlerde toplumsal ara şeritleri yer alacak.
ŞEZLONGLARA DEZENFEKTE
9 metrekarelik alanda şezlong, şemsiye ve masayı kullanan tatilci ayrıldıktan sonra alan dezenfekte edilecek ve 20 dakika müddetince yeni bir kişi alınmayacak.
SİGARA YASAK
Plaja giriş ve çıkışlar farklı yerlerden olacak. Plajda artık sigara içmek de yasaklandı. Yetkililer, izmaritlerden koronavirüs bulaşma ihtimaline karşı kumsaldaki halatla çevrili alanda sigarayı yasakladıklarını, sigara içenler için farklı bir alan oluşturacaklarını söyledi.
“ÇOK TEHLİKELİ” UYARISI
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sıhhati öğretim üyesi ve Bilim Şurası üyesi Prof. Dr. Seçil Özkan, koronavirüs salgınının başlamasından 1 ay sonra Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Dr. öğretim üyesi Hülya Hoş ile birlikte internet üzerinden el hijyeni konusunda çalışma yaptıklarını anlattı. Çalışmayla 8 bin 500 bireye ulaştıklarını belirten Özkan, “Toplumumuz el hijyenini yüzde 90’ların üzerinde önemsiyor. Fakat maske ve maskeyi uygun kullanmada bu oran yüzde 70’lere kadar düşüyor. Bu çalışmada şunu gördük ki, toplumumuzun en önemsediği bahis el hijyeni. Bu çok sevindirici bir şey, el yıkamaya çok odaklılar ve bu mevzuyu önemsiyorlar. Öteki bahislerde toplumsal aralık, maskenin gerçek kullanımı konusunda yanlış davranışları var. Bunları da vakitle aşacağımızı düşünüyorum” diye konuştu.
“TOPLUMDA 2 UÇ NOKTA OLUŞTU”
Salgın sürecinde toplum davranışlarının çok kıymetli olduğunu vurgulayan Özkan, “Bizim ‘2E-2M’ dediğimiz formülle ‘mümkünse konutta kal’, ‘el hijyenine dikkat et’, ‘sosyal ya da fiziki aralığa uy’, ‘yüz burun ve ağız için kollayıcı maske kullan’ı ifade ediyoruz. Bu davranışları ‘şöyle yapın, bu türlü yapın’ diye habire öneriyoruz lakin toplumda bu süreçte değişik bir yapı oluştu. Ben buna 2 uç nokta diyorum. Bunlardan bir tanesi ‘Masayı sildim mi’, ‘Kapı kolunu sildim mi’ üzere obsesif kompulsif davranışlar göstermeye başlama, bir tanesi de bu tedbirlerden yorulduğu için bu pandemide komplo teorileri üretip ‘Yalan bir şey bunlara inanmıyorum’ diyen başka uç nokta. Bu iki uç nokta çok tehlikeli” dedi.
“2 UÇ NOKTADA KALIRSAK 2’NCİ DALGAYI YAŞAYABİLİRİZ”
“Yeni olağana geçtiğimizde bu 2 uç noktada kalırsak tekrar 2’nci bir dalga yaşayabiliriz” diyen Prof. Dr. Özkan, uç noktalardan ortaya gelinmesi gerektiğini söyledi. Özkan, şunları kaydetti:
“Ne saat başı kapı kollarını temizleyelim ne de çok umursamaz olalım. Bu 2 uç noktadan uzaklaşmamız gerekiyor. Öbür uç noktada yorulacağız. Biz buna ‘önlem yorgunluğu’ diyoruz. O istikametten dezavantaja düşeceğiz ya da ruhsal sıkıntılarımız çıkacak. Bu noktada ise ‘bana bir şey olmaz’ psikolojisi ile de tekrar 2’nci bir dalgaya neden olabileceğiz. Marketten yoğurt aldın, kabını sabunlu bir bezle silip dolabına yerleştirirsin, tekrar alırken silmezsin ya da poşetleri tek tek temizlemezsin. Meskeninizde riskli küme varsa biraz daha dikkatli olabilirsiniz fakat asla bu kadar çok obsesif davranmamak gerekiyor. ‘Bana bir şey olmaz’ davranışı ise bizim bulaşıcı hastalıklarda da öteki hastalıklarda daima başımızı yemiştir. Maskeyle nefes almak, elimizi yıkamak güç gelebilir, antiseptik taşımak güç gelebilir lakin bunu olağan ve uygun seviyede yaparsak sıhhatimizi korumuş olacağız. Sonradan ‘of, ah’ dememek için gereken kurallara uymalıyız. Psikolojimizi bozmamak için ve insanları da bunaltmamak için gereken kurallara da gerektiği kadar uymamızı önereceğim.”