Ipsos Araştırma Şirketi, Türkiye’de yeni bir koronavirüs anketi yaptı. Anketin sonucunda sıhhat, iktisat ve değişen toplumsal hayatın olağana dönmesi beklenirken vakit geçtikçe koronavirüs nedeniyle yaşananlara farklı bir gözle bakmaya başlandığı ortaya çıktı. Öte yandan “salgının birinci başladığı devirdeki birkaç ay içerisinde denetim altına alınabileceği düşüncesi zaman ilerledikçe daha da uzun süreceği tarafında değiştiğini” gösteriyor.
Ipsos’un “Koronavirüs Salgını ve Toplum Genel Kamuoyu Araştırması” araştırmasının öne çıkan tespitleri şöyle:
“VİRÜS MÜDDETİ UZUN SÜRECEK” GÖRÜŞÜ DEĞİŞİYOR
“İlk olayın görülmesinden itibaren toplumun çabucak hemen her bireyi salgın ile ilgili haberleri takip ediyor. Edinilen tüm bu bilgiler ve virüsün mühletinin daha da uzun süreceğine yönelik görüşler sonucu virüs sona erse bile hayatın radikal bir biçimde değişeceği konusunda görüş birliği var. Lakin son periyotta bu görüş biraz daha zayıflıyor, bunun sebebi olaylar ile ilgili daha müspet bilgilerin duyulmasından kaynaklanıyor olması ve birebir vakitte kanıksamak ve süreçten sıkılmak olarak da yorumlanabilir.”
TOPLUMUN RAHATLAMASININ BİRİNCİ İŞARETLERİ
Ipsos Türkiye CEO’su Sidar Gedik araştırma bilgilerini şöyle kıymetlendirdi:
“Zaman geçtikçe Covid-19 nedeni ile yaşadıklarımıza farklı gözle bakmaya başladık. Şimdi çok başında olsak bile toplumda bir rahatlamanın birinci işaretlerini aldığımızı söyleyebiliriz. Bu farklı bakışın 2 temel nedeni olabilir, vakit geçtikçe bahse dair bilgi seviyemizin artması ve salgın nedeni ile alınan tedbirlere, bu ömür şartlarına alışmamız. Bilgi seviyesindeki artışın tesirini bilhassa salgının denetim altına alınma müddetine dair varsayımlarımızın değişiminde görüyoruz. Başlangıçta birkaç ay içinde denetim altına almak mümkün olacak diye düşünüyorduk, lakin haftalar ilerledikçe bu sorunun daha büyük olduğunun ve müddetin de 6 aydan kısa olamayacağının farkına vardık. Salgının neden olduğu yeni hayat atmosferimize de giderek alışmaya başladık, birinci hafta çok fazla telaşlıydık, hala da telaşlıyız lakin artık başlangıçtaki kadar değil.
EVDEN ÇIKAN RAHATLIYOR
Baskın duygusu ‘endişe’ olanların oranı yüzde 66’dan yüzde 49’a kadar geriledi. Bu kısmi rahatlamanın tesirini konuttan dışarıya çıkanların oranındaki artışta da gözlemliyoruz. 1 hafta boyunca meskenden hiç çıkmayanların oranı bir orta yüzde 37’ye yükselmişti, son hafta yüzde 29’a kadar geriledi, ki hala toplumun bir kısmının sokağa çıkma yasağının devam ettiğini göz önüne alırsak aslında hiç de yüksek bir oran değil. Evden çıkanların emeli genel olarak market alışverişi, eczane üzere mecburî gereksinimleri gidermek. Salgının kendisi ve ailesi için önemli bir tehlike oluşturduğunu düşünenlerin oranın da birkaç hafta öncesine kıyasla düşüş var. Salgın sonrasında ömrümüzün önemli biçimde değişeceğini düşünenlerin oranında küçük bir düşüş görüyoruz. (Yine de toplumun hala yüzde 68’inin bu istikamette düşündüğünü unutmamak lazım.) Hala sıcaklığını koruyan, vakit ilerledikçe hiç gerilemeyen kaygı ise ekonomik kaygı. Toplumun yüzde 90’ına yakın kısmı şahsi iktisadına dair tasa duyuyor. Özetle problemin günlük hayat boyutuna dair bakışımızda şuurumuzun ve alışkanlığımızın artması ile rahatlamaya başladık, lakin iktisada dair büyük tasamız hala baki. Sorunun sıhhat boyutu yerini yavaş yavaş işsizlik, geçim korkusuna bırakmaya başlıyor. Dünyanın geri kalanında da sıhhat önlemlerinin denetimli bir formda kademe aşama kaldırıldığını ve tartışmaların ana ekseninin ekonomik ekosistem üzerine kaydığını gözlemliyoruz. Covid-19 fırtınası sonrası için finansal hasar tespit çalışmaları şimdiden başladı. Önümüzdeki ayların ve maalesef tahminen de yılların gündemi bu olmaya devam edecek üzere görünüyor.”
Ersin Eroğlu