Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi Prof. Dr. Figen Çizmeci Şenel, 1 metreden yakın uzaklıkta 15 dakikayı geçen müddetlerle bir ortada olmanın temas olarak tanımlanması kriterinin, koronavirüsün beşerden beşere geçmesinde göz önünde bulundurulması gerektiğini söyledi. Şenel, “En az 15 dakika, 1 metre aradan bahsediyoruz bulaşın olması için” dedi. Öte yandan Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi üyeleri, son devirde toplumsal medyada kendi isimlerine uydurma hesap açılarak, halkı dehşet ve kaygıya sevk edici paylaşımlar yapılmasından yakındı.
Ağız ve Çene-Yüz Cerrahisi Birliği Derneği Başkanvekili ve Türkiye Sıhhat Hizmetleri Kalite ve Akreditasyon Enstitüsü Lideri, Bilim Şurası üyesi Prof. Dr. Figen Çizmeci Şenel, koronavirüsün bulaşma yollarını kıymetlendirdi.
Prof. Dr. Şenel, “Bizim burada görüşümüz tek tek olaylara odaklanmaktansa genel olarak şu an dünyada kabul gören en az 15 dakika ve 1 metreden yakın temasın olması kriterini her vakit göz önünde bulundurmak gerekiyor. Koşma, yürüme, yan yana oturma üzere yapılan olaylara odaklanmaktansa 15 dakikayı geçen, 1 metreden yakın temasa odaklanıp vatandaşlarımızın bu halde kendini muhafazasını öneriyoruz. Bilim Heyeti üyelerinin de sık sık açıkladığı üzere en az 15 dakika, 1 metrelik aradan bahsediyoruz bulaşın olması için. Olaylara odaklanmaktansa her vakit bunun kriter alınmasını istiyoruz” diye konuştu.
“DÜNYAYA NAZARAN GÜZEL DURUMDAYIZ”
Sokağa çıkma yasağının ya da vilayetler ortası getirilen kısıtlamanın sonuçlarını görmenin ancak 10 gün sonra mümkün olduğunu tabir eden Prof. Dr. Şenel, şöyle devam etti:
“Bu 2 günlük sokağa çıkma yasağının sonuçlarını da önümüzdeki süreçte daima birlikte göreceğiz. Ve kâfi olmadığı da görülürse tekrar Bilim Heyeti’nin tavsiyeleriyle yeni tedbirlerin alınması kelam konusu olabilecektir. Dünyaya nazaran Kovid-19 ile gayrette şu an güzel bir konumdayız. Bunun bu türlü sürmesi için de Sıhhat Bakanlığı ve Bilim Şurası olarak çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
“NİSAN SONUNA KADAR HADİSE ARTIŞLARINI GÖRECEĞİZ”
Prof. Dr. Şenel, virüsün yayılım süratiyle ilgili, “Bu hususta dünyada değişik trendler görüyoruz. Artış trendi hala devam eden ülkeler var. Ancak buna rağmen azalma trendinde olan ülkeler de var. Ülkemizde sayın bakanımızın da söz ettiği üzere test sayımız yakında 500 bine ulaşacak ve artan test sayısına kıyasla beklenen hadise sayısındaki artış suratı da azalmakta. Erken teşhis ve tedaviyle güzelleşen hasta sayımızda çok önemli bir artış görüyoruz. Sayın bakanımızın tabir ettiği üzere test sayısı artıkça olayların artacağı da varsayım edilebilen bir durumdu. Bununla bir arada ağır bakımdaki hasta sayılarında azalma olduğunu da daima birlikte görüyoruz. Nisan sonuna kadar olay artışlarını göreceğimiz Bilim Kurulu’nda konuşulan bir mevzu. Lakin kesin bir sayı vermek ya da kesin bir tarih vermek pek mümkün görünmüyor” dedi.
SAHTE HESAPLAR
Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulan ve koronavirüs ile gayrette teklif ve tavsiye kararları alan Koronavirüs Bilim Konseyi’nin üyeleri, son devirde toplumsal medyada kendi isimlerine açılan fake (sahte) hesaplardan sıkıntılı. Bu hesaplardan vakit zaman halkı kaygı ve paniğe sevk edecek paylaşımlar yapılması, salgın konusunda halkı bilgilendirmek için ekranlara çıkarak ağır uğraş harcayan Bilim Heyeti üyelerini badireye soktu.
KARA: HOŞUMA GİTMEDİ
Adına düzmece hesap açılanlardan Bilim Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Öğretim Üyesi ve Bilim Şura Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, Kovid-19 salgını öncesinde toplumsal medyayı çok fazla kullanan birisi olmadığını söyledi. Bu süreçte bir arkadaşının aramasıyla ismine düzmece hesap açıldığını öğrendiğini tabir eden Prof. Dr. Kara, “Baktım Twitter’da bir hesap ve o hesabın da 10 binin üzerinde takipçisi var. Bir iki yorum farklı anlaşılabilirdi, onlar çok gerçek değildi. O bakımdan açıkçası ben rahatsız oldum, yani ismimin o formda kullanılması çok hoşuma gitmedi. Toplumsal medya hesaplarının bu türlü kullanılmasının çok gerçek olmadığını düşünüyorum” dedi.
“SUÇ DUYURUSUNDA BULUNABİLİRİM”
Sahte hesabın kapatılması için Twitter’a başvurduğunu söyleyen Prof. Dr. Kara, “Onlar da benim gerçek hesabımın hangisi olduğunu, öbür hesabın hangi gayeyle olabileceğine dair bir bilgilendirme istediler. Ve sonrasında da açıkçası Sıhhat Bakanlığı’nın da yardımıyla o hesabın kapatılması sağlandı. Lakin bugün biraz evvel öğrendim tekrar adıma bir öbür hesap daha varmış. Artık o formda kullanmayalım. Tek bir Twitter hesabım, tek bir Instagram hesabım ve bir tane Facebook hesabım var. Onları da çok ağır kullandığımı söyleyemem, Twitter’dan ortada bir paylaşımlarda bulunuyorum, o da bu periyotta bildiklerimi ve yeni öğrendiklerimi birlikte paylaşalım yararı olursa halinde. Aralıklı bu türlü bilgi paylaşıyorum; ancak tek söyleyebileceğim bizim isimlerimizin farklı maksatlarla kullanılmamasını rica ediyorum. Adımı kullanan arkadaş yanlış yahut yanılgılı bir yazı yazmamıştı, olursa natürel ki o vakit herhalde hata duyurusunda bulunma zaruriliği ortaya çıkacak” diye konuştu.
ERASLAN: SIHHAT BAKANI İSMİNE 14 HESAP SAPTADIK
Anadolu Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Toplumsal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİGEM) Müdürü Prof.Dr. Levent Eraslan, bilhassa karantina devirlerinde toplumsal medyanın çok ağır kullanıldığına dikkat çekti. Prof. Dr. Eraslan, Bilim Heyeti üyelerinin kimilerinin bilhassa çok ekranda yer alanların ve öbür birtakım bilim insanlarının da çok sayıda fake hesabı olduğunu, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’nın tıpkı şekilde 14 kadar düzmece hesabını saptadıklarını söyledi. Prof. Dr. Eraslan, “Burada iki amaç var; bu fake hesaplarla halkta dehşet ve infiale yol açmak, ki bu çok kıymetli bir terör hatası. Yani düzmece bilgiler, yanlışlı istatistikler, yanlış teklifler ve tavsiyelerle insanları kandırma ve böylece bir kaos yaratma gayeli. Böylesi paylaşım yapan hesapları da saptadık biz merkez olarak. İkinci ise daha çok ticari boyutta olan, yani takipçi elde edip bu tanınan isimlerle, sonrası bir parodi hesaba dönüşmek ve tahminen daha sonra hesabı tümden satmak şeklinde boyutu var” dedi.
“SUÇ DUYURUSUNDA BULUNSUNLAR”
Prof. Dr. Eraslan, bu durumlarda yapılması gerekenin hesabın ekran manzarasının alınıp, ‘[email protected]’ye yani Siber Cürümler ile Çaba Daire Başkanlığı’na gönderilerek, savcılığa hata duyurusunda bulunmak olduğunu vurgulayarak, “Aksi takdirde uğraşmadıkları vakit çok fazla böylesi hesaplar da ortaya çıkacaktır” tabirlerini kullandı.
“4 YILA KADAR MAHPUS CEZASI VAR”
Prof. Dr. Eraslan, geçersiz hesap açmanın yanı sıra bu hesaptan yapılan paylaşımları tekrar sirkülasyona sokanların da cürüm işlediğinin altını çizerek, “TCK’nın 135 ve 136’ncı hususunda ‘kişisel bilgileri kaydetme’ hatası var, burada, 1 yıldan 4 yıla kadar mahpus var. O yüzden bu işi yapmaya çalışanlara bunun bir kabahat olduğunu tabir etmemiz gerekmekte. Pekala bunu ‘RT’ yapmak, sirkülasyona sokmak? Bu da bir cürüm. Zira toplumsal medyada iletileri yine ve tekrar dolanıma sokmak yayma gayelidir. Bunun da 1 yıldan başlayan cürüm oranları vardır. Olağan kişinin kendi resmi, özel hayatına dönük bilgiler hayli bu ceza da katlanmaktadır. Hesabın gerçek olup olmadığının saptanmasında 3 kıymetli parametre var. Hesabı açma tarihi kıymetlidir, hesaptaki son periyot hareketlilikler değerlidir ve hesabın biyosundaki bilgiler çok önemlidir” dedi.
‘HESABI SATARAK VE REKLAM ALARAK ÇIKAR SAĞLIYOR’
Prof. Dr. Eraslan, ‘takipçi satmak’ ve ‘takipçi toplamak’ şeklinde bu işin iki sokak argosu olduğuna da işaret ederek şöyle konuştu:
“Çok takipçi üzerinden reklamlar bağlamında bir para karı kelam konusu olabiliyor, hesabın satılması kelam konusu olabiliyor. Bu yüzden böylesi tanınan insanların hesaplarına dönük fake hesaplar açılıp daha sonra ticari kara dönüştürebiliyorlar. Toplumsal medya dünyanın üçte ikisinin kullandığı ve Türklerin de çok sevdiği bir araç. Yani şu anda milyonlarca kişi nüfusun neredeyse 56 milyonu online durumda ve tüm toplumsal medya araçlarında birinci 5’teyiz biz. Biz bu işi sevdik. Bir de böylesi kaos durumları, sokağa çıkma yasağının olduğu o 2 saat, dün akşam ki hararetli saatlerde toplumsal medya üzerinden algı yöneticileri çok memnun oluyorlar. Zira en istedikleri yapı, kaos ve bu kaosu da toplumsal medya üzerinden artırma kaygısına düşüyorlar.”
BİLİM ŞURASI ÜYESİ ÖZLÜ’DEN TEPKİ
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof.Dr. Tevfik Özlü, Twitter hesabından açıklama yaparak, toplumsal medyada ismine açılan uydurma hesaplardan sıkıntı yandı. Prof. Dr. Özlü, görüntülü paylaşımında, sıkıntı günlerden geçtiklerini, tedbir ve tavsiyelere uyulması halinde bu sıkıntı günleri daima birlikte ulusça aşabileceklerini tabir ederek, “Bu biçimde size hitap etmememin asıl nedeni Twitter’da benim adıma açılan geçersiz hesaplara dikkatinizi çekmek, burada yapılan paylaşımları tasvip etmiyorum. Benim tek resmi hesabım budur, öbürleri uydurma hesaplardır. Onlar hakkında da şikayetçi olabilirsiniz” sözlerini kullandı.
Odatv.co