Koronavirüsü salgını tüm dünyada süratle yayılmaya devam ederken, ülke ekonomileri de süreçten önemli halde etkileniyor. Çok sayıda iş yeri süreksiz olarak kapatılırken, milyonlarca insan da konuttan çalışıyor. Milyonlarca çalışan da işsizlik ve fiyatsız müsaadeyle karşı karşıya kalıyor. Merkez bankaları güç durumdaki piyasaların nakit gereksinimini karşılamak üzere para pompalarken, hükümetler de büyük teşvik paketleri açıklıyor.
Peki, dünya iktisadını ne bekliyor?
Milliyet gazetesi muharriri Ali Ağaoğlu, bugünkü “Korona öncesi ve korona sonrası çağ!” başlıklı yazısında virüs sonrası ekonomiyi ele aldı.
“DOĞRUDAN VATANDAŞLARININ CEBİNE PARA KOYARAK…”
Ali Ağaoğlu, “Bu salgının doğal olarak devasa bir ekonomik boyutu da olacak. Ülkeler arkası arkasına ekonomik takviye paketleri açıklıyorlar. Sokağa çıkamayan insanlara düşük faizle kredi vermenin pek bir manası yok. Lakin kimi ülkeler direkt vatandaşlarının cebine para koyarak tüketimi ve hasebiyle ekonomilerini ayakta tutmaya çalışıyorlar. İşe yarayacağından çok da emin değiller, ben de…” tabirlerini kullandı.
“TÜRKİYE ÜZERE ULUSAL GELİRİ DÜŞÜK ÜLKELERDE…”
“Fakir insanların sıhhatini korumayan zenginlerin de yaşama talihlerinin azaldığı daha net anlaşılacağı bir periyoda giriyoruz” diyen Ağaoğlu şöyle devam etti:
İtalya, kritik fabrikaları hariç üretimini de durduracağını açıkladı. Ekonomilerde şok tesiri yaratabilecek; bilhassa sokağa çıkma yasağı biçimi tedbirlerin; ülke bazından çok, ülkeler ortası mutabakat ile alınması gereken bir devirdeyiz. Türkiye’nin yahut İtalya’nın yahut Fransa’nın tek başına sokağa çıkma yasağı ilan etmesi tahminen sıhhat sistemleri bakımından virüs ile uğraş manasında büyük katkı sağlayabilir, lakin ekonomileri açısından çok değerli bir rekabet dezavantajı yaratacağı, bilhassa Türkiye üzere ulusal geliri düşük ülkelerde vatandaşlarının gelir elde etmekte zorlanmasının yaratacağı önemli toplumsal tesirleri olabilecektir.
ORTAK TEDBİR ŞART
Virüs ile çaba için ülkelerin tek başına alacağı tedbirlerden, tüm insanlığın ortak alacağı tedbirlere geçme vakti gelmiş üzere görünüyor. Sokağa çıkma yasakları yalnızca Avrupa’da değil, Amerika kıtası ile birlikte alınmalı. Şayet sokağa çıkma yasakları konulmayacaksa, kuzey yarımkürede iki yahut üç haftalığına “bankaların tatil edilmesi” düşünülebilir.
Şirketler ve iktisat çalışmaya devam ederken, firmalar üzerindeki kredi ve yükümlülüklerin yerine getirilmesi konusundaki baskılar azaltılabilir, ertelenebilir. Amerika’da ilan edilebilecek bir “bankacılık tatili” dolardan ötürü tüm dünyayı etkileyeceğinden ötürü, ABD terk etmek istediği dünya liderliği konusunda istemese de tüm insanlık ismine bir adım atabilir.
Bu hafta global işbirliğinin “PostCorona” periyotta nasıl şekilleneceği konusunda değerli ipuçlarının geleceği bir hafta olacak!