AKP, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Atatürk'ün vasiyeti doğrultusunda gelirleri Türk Lisan Kurumu ve Türk Tarih Kurumu'na aktarılmak üzere CHP tarafından temsil edilen İş Bankası'ndaki yüzde 28,09'luk payın, Hazine'ye evresini sağlayacak yasal düzenleme için bir komite kurulmasına karar vermesine rağmen yasa teklifinin ne vakit sunulacağı şimdi bilinmiyor.
AKP'li üst seviye bir yönetici, Atatürk'ün vasiyetine karşıt olmayacak bir düzenleme için kapsamlı araştırma yaptıklarını belirterek, “TDK ve TTK'ya vasiyete karşın aktarılmayan 1 lira bile olsa bu vasiyetnameye ters mıdır? Alışılmamıştır. Aktarılmayan paralara ne olduğunu, ne yapıldığını araştırıyoruz. Şu anda bu bahiste alınmış siyasi bir karar yok. Siyasi karar ortaya çıktığında bir mevzuat düzenlemesi göreceksiniz” dedi.
AKP Merkez Karar İdare Kurulu'nda alınan karar doğrultusunda İş Bankası'ndaki CHP tarafından paylarla ilgili bir komite kurulurken, yapılacak düzenleme parti içinde de tartışılıyor.
BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın haberine nazaran; AKP idaresi, bu türlü bir mevzuda yasa değişikliğini bir torba yasa ya da önümüzdeki günlerde TBMM Genel Konsey gündemine gelmesi beklenen Bankacılık Yasası değişikliği içine eklemeyi düşünmüyor.
Ancak AKP, yasal düzenlemeye destek oluşturmak için payların CHP tarafından nasıl kullanıldığı, ticari faaliyet içinde olup olmadığı konusunda araştırma yapıyor. CHP'nin sert reaksiyon gösterdiği ve her platformda “direnme” kararı aldığı İş Bankası paylarının Hazine'ye evresi konusunda AKP kulislerinde lisana getirilen görüşler şöyle:
Kamu Malı: Ortada dikkate almamız gereken en kıymetli öge CHP ile ilgili Atatürk'ün vasiyeti. Biz vasiyete bakıyoruz. Kozmik hukuka nazaran vasiyet anayasaların bile üzerindedir. Kurtuluş Savaşı sırasında Hindistan'dan gelen yardımların, 500 bin TL'si kurtuluş uğraşında kullanıldıktan sonra bakiye kısmını Atatürk kendi cebinden adeta bir Beyt-ül Mal üzere ayırıyor. Bunu bir kamu malı olarak ayırıyor yani Atatürk. Vefatı ile bir arada vasiyetnameye uygun halde tenfizi gerekiyor bu paranın.
“Vasiyeti kelamda değil özde hayata geçirelim”: Medeni Kanun'da “mahfuz hisse” vardır. Mirasçılar çıkıp o mahfuz paylarla ilgili kendi payına tecavüz edilmişse o kısmı dava edip talep edebilir. Atatürk'ün vefatından sonra, “Atatürk'ün mirasından başka mirasçılar mahfuz pay davası açamasın” diye kanun çıkarılıyor. CHP, daima “Biz buradan para almıyoruz ki” diyor Esasen o para bir siyasi partiye verilecek para değil ki; kamu malı. Siyasi partiler ticaret yapamaz. Biz diyoruz ki, “Atatürk'ün vasiyeti asıl olsun. Onu biz kelamda değil özde hayata geçirelim ve onu da üniversal hukuka uygun biçimde yapalım.
CHP tek partiydi: 1938'de tek parti iktidarı var. CHP demek aslında devlet demek. Devletin hukukî kişiliği olmadığı için, vasiyeti tenfiz memuru olarak devleti tayin etmek olmaz. “Hazine Bakanlığı tenfiz etsin” diyemezsin. Atatürk güvendiği bir yol arkadaşına da, dış dünyada fiil ehliyetine sahip bir hukukî kişiliğe de verebilirdi bu vazifesi. Tek parti olduğu için CHP'nin bunu infaz etme kabiliyeti vardı. O devir 3 siyasi parti olsaydı ya da Atatürk 1945'ten sonra vefat etmiş olsaydı esasen çok partili hayat olduğu için bu türlü bir durum olmayacaktı. CHP, yalnızca vasiyeti tenfiz için görevlendirilmişti.
Zeytinlik aldı savı: Siyasi Partiler Kanunu'nun 69. hususuna nazaran hiçbir siyasi parti ticaret yapamaz. Birebir vakitte 67. hususun 1. ve 3. fıkrasında yazan konulara nazaran para alamaz, kredi alamaz. CHP orayı da delmiş. 1 ve 3. fıkralar, “Bir taraf devletse, siyasi partiler devletten gayrimenkul alamaz, alışveriş yapamaz” diyor. 1940'larda CHP'nin 100 dekarlık zeytinliği bin liraya alıp çabucak gerisinden 60 bin TL'ye 120 bin TL'ye sattığı hadiseler var. Şu anda CHP'nin yönettiği İş Bankası'nın ortağı olduğu 2 banka var. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası ile Arap Türk Bankası'nda da CHP idarede. Tıpkı vakitte İş Bankası'nın iştiraki olan 32 şirkette de atama tayin işleri yapabiliyorlar.
“Siyasi karar yok”: Vasiyette, elde edilecek gelirlerin TDK ve TTK'ya aktarılacağı belirtiliyor. Yapılacak yeni düzenlemede de yeniden aktarılacağı yer o iki kurum olacaktır.
Şu anda bu hususta alınmış siyasi bir karar yok. Siyasi karar ortaya çıktığında burada bir mevzuat göreceksiniz. Kalkıp da bir vasiyetin tenfizini 4-5 partiye vermek diye bir şey yok. Bu devlet işidir, bu para devletin parasıdır. Beyt-ül Maldır. Bu para, bu ülkenin kurtuluşu için gelen paradır. TDK ve TTK buraya idare şurası üyesi atayamaz aslında. Hazine'nin temsilcileri olacak. TDK ve TTK'ya vasiyete karşın aktarılmayan 1 lira bile olsa bu vasiyetnameye alışılmamış mıdır? Alışılmamıştır. Aktarılmayan paralara ne olduğunu, ne yapıldığını araştırıyoruz. Biz siyasi kararımızı vermiş değiliz. Düzenleme yapılırsa, bankacılık maddesine eklenmez, yetişmez. Şimdi yalnızca taslak çalışması yapılıyor, teklife dönüşmüş bir metin yok.