ABD Lideri Donald Trump, Salı günü “Yüzyılın Anlaşması” dediği “Ortadoğu barış planını” İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ile birlikte açıkladı.
Trump ile Netanyahu’nun, Beyaz Saray’da açıkladıkları “Ortadoğu barış planına” dünya medyasından reaksiyonlar gelmeye devam ediyor.
Deutsche Welle Türkçe, Alman “Süddeutsche Zeitung” gazetesinden, Trump’ın planı açıkladığı konuşmasında “El Aksa Camii”nin ismini şaşırarak “El Aqua” demesine atıfta bulunduğunu aktardı. Yazıda, “Durum önemli olmasa, El Aksa Mescidine El Aqua diyen bir adamın bu belgeyi ‘yüzyılın anlaşması’ ilan etmesine lakin gülünebilirdi. Washington’daki aktiflik de İsrail Başbakanı ve ABD Lideri için seçmen tabanlarını motive etme gayesi güttükleri bir gösteri olarak görülebilirdi. Lakin İsrail’de 2 Mart’ta ve sekiz ay sonrasında ABD’de oy pusulaları sayıldıktan sonra asıl yıkıcı tesiri ortaya çıkacaktır. Bunun vereceği ziyan, düzenlenecek protesto ve akınlardaki meyyit ve yaralıların da çok ötesinde olacaktır. Dünyanın en güçlü ülkesi, İsrail sağının azami taleplerini artık benimsediğine nazaran kestirilebilir bir gelecekte Kudüs’te bu tavrın dışına çıkabilecek bir başbakan olmayacaktır” tabirlerinin öne çıktığı belirtildi.
“ÇATIŞMAYI SONLANDIRMAKTAN ÖTE CANLANDIRMA RİSKİ TAŞIYOR”
İngiliz Financial Times gazetesi, ABD Lideri Donald Trump’ın “Yüzyılın Anlaşması” ismini verdiği Orta Doğu planı ile ilgili başyazısında, “Öneriler Filistinlileri statükoyu kabullenmeye zorlamayı amaçlıyor” dedi.
BBC Türkçe’nin aktardıklarına nazaran; “Trump’ın planı Orta Doğu barışına giden yol değil” başlığının kullanıldığı yazı, “Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun yanında bu hafta açıkladığı teklifleri Orta Doğu ‘barış planı’ olarak niteledi. Gerçekteyse, Filistinlileri statükoyu – ki bu da İsrail’in işgal ettiği topraklarda giderek durumunu güçlendirmesinden ibaret – kabul etmeye zorlama teşebbüsüydü” sözleriyle başladı.
Trump’ın planının İsrail’in faydasına olduğu belirtilen yazıda, “ABD Lideri planının ‘iki devletli bir çözüm’ için gerçekçi temelleri ortaya koyacağını söyledi, aslında bu tek devletli tahlile daha yakın. 1993 Oslo Anlaşmaları’ndan evvel masada duran sorunlarda yüklü bir biçimde İsrail’in tarafında yer alıyor: Kudüs’ün durumu, Filistinli mültecilerin meskenlerine dönme hakkı ve ‘barış için toprak’ ilkesi” tabirleri kullanıldı ve yazı şöyle devam etti: “Çatışmayı sonlandırmaktan öte, canlandırma riski taşıyor.”
Kudüs’ün bölünmemiş bir halde İsrail’in başşehri olmasının önerildiği planın eleştirildiği yazıda, “Filistinlilerin başşehri uzun vakittir beklendiği üzere işgal altındaki Doğu Kudüs olmayacak. Muhtemelen İsrail güvenlik bariyeriyle ayrılmış kentin dışında bir yerde olacak” deniyor.
Filistinlilerin Yahudi yerleşimcilerin işgal ettiği topraklardaki haklarını da kaybedecekleri belirtilen yazıda, “Aslında teklifler yıllardır süren İsrail’in Batı Şeria’daki toprak gasplarını yasallaştırıyor. Netanyahu İsrail’in resmi olarak Ürdün Vadisi’ni ve Batı Şeria’daki tüm yerleşimleri Pazar günü ilhak edebileceğinin sinyallerini verdi” deniyor.
Yazıda, ülkelerinde soruşturmalarla ve seçim ve soruşturmalarla karşı karşıya olan Trump ve Netanyahu’nun ‘barış planı’ zamanlamalarının ardındaki niyet de sorgulanıyor.
“ILIMLI FİLİSTİNLİLER RADİKALLEŞECEK”
Financial Times Filistinli yöneticileri de şu sözlerle eleştirdi:
“Filistin liderlik kademesi de hatasız değil. Yolsuzlukla başetmekte başarısızlığıa uğradı ve 10 yıl boyunca seçimlere gitmeyi reddetti. Hem içeride saygınlıklarını yitirdiler, hem de milletlerarası alanda yalnız kaldılar.”
Filistinlilerin “anlaşmayı” şu anki haliyle kabul edemeyecekleri belirtilen yazıda, Filistinlilerin Arap komşularından medet umacakları belirtildi, bu komşular içinse şu sözler kullanıldı: “İsrail’den çok İran’dan tasa eden Arap dünyasındaki başkanların, Trump’ı kendilerine düşman etmeyi göze alıp alamayacaklarını tartmaları gerekecek.”
“Gerçek bir devletten yoksun bırakılan ölçülü Filistinliler radikalleşecek” denen yazı şu sözlerle son buldu: “Bu plan, işgalcileri ödüllendirirken, işgal altındakileri teslim olmaya zorlamaya benziyor. Görünüşte yardım etmeyi amaçladığı halka, bölgeye yararı olmasındansa, müelliflerine yarar sağlıyor.”