Bursa’da tarihi milattan evvel 2’nci yüzyıla dayanan ve Osmanlı Devleti periyodunda hapishane olarak kullanılan Zindan Kapı’nın surlarına yapılan ve tarihi dokuya zarar evler görenleri şaşırtıyor.
Osmanlı Devleti periyodunda Uludağ eteklerine açılan orta kapı pozisyonunda olan Zindan Kapı’nın etrafındaki surlar yıkılarak, surun içerisine ve üzerine konutlar inşa edilmiş. yapılan konutlarla üç kule, kuleleri birbirine bağlayan duvarlar ile zindanların bulunduğu kısımdan oluşan tarihi Zindan Kapı’nın tarihi dokusu da tahrip edildi. Yerli yabancı turistlerin ilgisini çeken Zindan Kapı’nın son hali, görenleri şaşırtıyor.
“TARİHİ DERİNLİĞİ VAR”
Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Sezai Sevim, Zindan Kapı’nın Osmanlı Devleti periyodunda hapishane olarak kullanıldığını ve savaş periyotlarında ziyan gördüğünü söyledi. Dr. Sevim, “O kısımda Osmangazi Belediyesi bir onarım başlattı ve yapının kapı ve etrafları ayağa kalktı. Bu eserler, Türkler bu bölgeye gelmeden evvelki eserler. Osmanlı Devleti Bursa’yı fethettiği devirlerde şu anki kent merkezinde hiç konut yok. Bursa surlardan ibaret. Surun dışında konut yok. Bu türlü bir Bursa’yı dışarıdan düşmanların gelmesiyle koruyacak bir araca gereksinim var o da sur. Bu surların, Romalılar ve daha öncesinden de kimi izler var ki 200-250’li yıllara dayanan bir tarihi derinliği var. İnşa edildiği zamanki haliyle korunuyor dersek yanlışsız olmaz. Savaşlar sebebiyle bir kısım yerler yıkılır, birtakım yerler tahrip olur. O bölgede de kimi tamirler yapılmış. Osmanlı Devleti, hududunu biraz daha batıya kaydırınca buralarda surlara muhtaçlık kalmamış. İçerisinde düşman olmadığı için bir grup yerlerdeki yıkılmalar hasebiyle tekrar tamir edilme muhtaçlığı duyulmamış. Son devirde, harap olan, yıkılan surları tamirleme faaliyeti başladı. Zindan Kapı tamir edilirken hapishane kapıları da tek tek ortaya çıkmaya başladı” dedi.
“KENDİLERİNE YER ÜRETMEK İÇİN DÜZENLEMİŞLER”
Osmanlı Devleti’nin güç kaybettiği devirlerde surların üzerine bu yapıların yapıldığını söyleyen Sezai Sevim, “Bursa’da surlar, herkesin sahip olduğu, herkese ilişkin bir yapı. Zindan Kapı’nın ayağa kaldırılması lazım. Uzun yıllar boyunca surlara muhtaçlık duyulmayınca beşerler kapı açmışlar, delik açmışlar, konut yapmışlar. Ömür alanlarını oluşturmuşlar. Bugünkü hal ortaya çıkmış. Bu meskenlerin yapıldığı devirler, Osmanlı Devleti’nin son devirleridir. Devletin gücünün azaldığı, cephelerde savaşların arttığı, Balkanlardan göçmen geldiği devirlerdir. Bu insanlara mesken yapmak zorundasınız. Buna bağlı olarak o dönemlerde beşerler mecburen kendilerine yer üretmek için bu formda düzenlemişler. O düzenlemenin sonuçları bunlar” ifadelerini kullandı.